Ο ΧΡΟΝΟΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΣΗΣ ΤΟὙ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΥ (ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ) - Ανυπομονησία για την έλευση των εσχάτων.

 1) Ανυπομονησία για την έλευση των εσχάτων. 

Η ανυπομονησία στο θέμα της αναμονής των εσχάτων και του προσδιορισμού του χρόνου της Β’ παρουσίας δεν είναι καινούργια υπόθεση. Στις ερωτήσεις των μαθητῶν γύρω από το θέμα της συντέλειας του κόσμου είναι εὑκολο να διακρίνει κανείς μια κάποια ανυπομονησία. 

Αργότερα, ο Παύλος γράφει την Β΄ προς Θεσσαλονικεῖς επιστολή ακριβώς για να διαλύσει καποιες παρερμηνείες πάνω στα ζητήματα αυτά. Φαίνεται πως κάποιος είχε κατασκευάσει πλαστὴ επιστολή του Παύλου καί δείχνοντάς την έλεγε πως ήρθε η Β΄ παρουσία. Στην Εκκλησιαστική κοινότητα προκλήθηκε αναστάτωση σε σημείο ώστε καποιοι να σταματήσουν να εργάζονται περιμένοντας την Β’ Παρουσία του Κυρίου. Για να δώσει ένα τέλος σ’ αυτή την αναστάτωση ο Παῦλος γράφει την σχετική επιστολή. Σ’ αυτήν τους προτρέπει να προσέχουν να μην εξαπατηθούν με κανενα τρόπο, ούτε με πλαστή επιστολή, ούτε με ψεύτικη προφορική μαρτυρία, ή ακόμη και με επίκληση πνευματικῆς εμπειρίας, και να μην πιστέψουν ότι ήλθε η Β’ Παρουσία [Βλ. Β’ Θεσσαλονικεῖς 2, 1-2, « Ερωτῶμεν δε υμᾶς, ἀδελφοι, ὑπερ τῆς παρουσιας τοῦ Κυριου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ και ἡμῶν ἐπισυναγωγῆς ἐπ᾽ αὐτόν εἰς τό μη ταχεως σαλευθῆναι ὑμᾶς ἀπό τοῦ νοος μηδέ θροεῖσθαι, μήτε δια πνευματος μητε δια λογου μήτε δι᾿ ἐπιστολῆς ὡς δι᾿ ημῶν, ὡς ὅτι ὲνεστηκεν ἡ ἡμέρα τοῦ Κυρίου ». Βλ. και Ιωάννου Χρυσοστὁμου, Εις την Β' προς Θες|νικείς, ομιλία Γ', Β’, Ρ.Θ. 62, 481-482 και Ε.Π.Ε., 23, σελ. 52, « Ἐνταῦθα δοκεῖ μοι αἰνιττεσθαι περιιέναι τινας ὲπιστολην πλάσαντας δῆθεν ἀπο τοῦ Παυλου, καί ταυτην ἐπιδεικνυμένους λέγειν, ὡς ὰρα ἐφεστηκε τοῦ Κυριου ἡ ἡμερα, ΄ινα πολλούς ἐντεῦθεν πλανησωσιν. Ὁστε οὗν μη απατηθῆναι, ασφαλίζεται αὐτούς ο Παῦλος, δι᾽ ὧν γραφει καί φησι. “ Μή Θροεῖσθε, μητε διά πνεύματος, μήτε διὰ λόγου “. Ὁ δέ λέγει͵ τοῦτο ἐστι. Κἄν τις Πνεῦμα προφητειας ὲχων τοῦτο εὶπη, μη πιστευσητε. Ὀτε γαρ ἤμην προς ὑμᾶς, ταῦτα εἶπον ὑμῖν. Ὁστε οὐ δεῖ μεταπειθεσθαι, ἀφ᾽ ὧν ὲδιδάχθητε. “ Η δια πνεύματος “. Τους ψευδοπροφητας ουτω καλεῖ πνευματι ἀκαθαρτω λαλοῦντας, άπερ ἐλαλουν. Βουλομενοι γαρ οὗτοι μᾶλλον πιστευεσθαι, οὐ μόνον διὰ πιθανολογίας ὲπεχειρουν ἀπατᾶν, τοῦτο γάρ ὲμφαινει εἰπων, “ μητε διά λογου , ἀλλά καί πεπλασμενη ἐπιστολην ἐπεδείκνυον ὡς ἀπὸ Παυλου, το αὐτο τοῦτο δηλοῦσαν. Διά τοῦτο καί αυτό ὲμφαινων ἐπηγαγε, το “ μητε δι᾿ ἐπιστολῆς “, ὡς δι᾽ ἠμῶν », Θεοδωρήτου Κύρου, Αιρετικής κακομυθίας επιτομή, Ε’, ΚΓ’, Ρ.Ο. 83, 529 Α, « Ὀθεν οὐ μονον την δια ρηματων και διὰ γραμμάτων ἀπηγορευσεν ἀπατην, αλλα και διά τῆς νομιζομενης προφητικῆς προῤρησεως. Τοῦτο γαρ εὶπε ” Μητε διά πνευματος “ », καί Ερμηνεία εις την Β’ προς Θεσσαλονικεῖς, Β', Α-Β’, Ρ.6. 82, 661 D, « Παρεγγυᾶ τοινυν ο θεῖος Ἀποστολος, μη πιστευειν τοῖς λεγουσιν ὲνεστηκεναι τον τῆς συντελείας καιρον, και παραυτικα τόν Κύριον ὲπιφανησεσθαι, μήτε εἰ προσποιοῖντο χρησμωδεῖν και προφητεύειν. Τοῦτο γαρ λεγει, « μητε διά πνευματος ». μητε εἰ πλασάμενοι ὡς ἐξ αὐτοῦ γραφεῖσαν ἐπιστολην προφεροιεν, μητε εἰ ἀγραφως αὐτον εἰρηκεναι λεγοιεν ». Βλ. καί Θεοφυλάκτου Βουλγαρίας, Εξἡγησις εις την Β΄ προς Θεσσαλονικεῖς, Ρ.Ο. 126, 1340 Β, « Μητε δια Πνευματος. Τουτεστι δια προφητειας. Τινές γαρ προφητειαν ὑποκρινομενοι, ὲπλάνων τόν λαον, ὡς ἤδη παροντος του Κυρίου. Μήτε διὰ λόγου. Τουτεστι, διδασκαλίας ζῶση φωνῆ γινομένης. Μητε δι᾽ ἐπιστολης ὡς δι᾽ ἡμῶν. και γάρ και ὲπιστολας πλάττοντες, ὡς παρὰ Παύλου σταλεισας, ὲκυρουν ἀ ἔλεγον...». Στην ευρὐτερη χριστιανική γραμματεία την ίδια άποψη εξέφρασε και ο Θεόδωρος Μοψουεστίας. Βλ. και Θεοδώρου Μοψουεστίας, Σχολια εις την Β’ προς Θεσσαλονικεῖς, Ρ.Ο. 66, 933 Β.] 

Ο Ιππὁλυτος αναφέρει δύο περιπτώσεις ανθρωπων που νόμισαν πως ήρθε το τελος του κόσμου και προκάλεσαν αναστάτωση στην εποχή τους. Ο πρωτος ηταν « προεστώς » της τοπικῆς Εκκλησίας σε μια περιοχή της Συρίας. Εξ αιτίας της μη προσεκτικής ανάγνωσης των Γραφών πλανήθηκε ο ίδιος και πλάνησε και πολλούς άλλους πείθοντάς τους να εξέλθουν στην έρημο μαζί με τις γυναῖκες και τα παιδια τους για να συναντἡσουν τον Χριστό. Αυτοί περιπλανιοντουσαν στους δρόμους και στα βουνα με αποτέλεσμα να συλληφθοὑν ως ληστές απο τον ηγεμόνα και να κινδυνεύσουν να θανατωθούν. Τελικά, με την μεσολάβηση της συζύγου του ηγεμόνα, που ηταν Χριστιανή, αφέθησαν ελευθεροι [Βλ. Ιππολύτου, Εις τον Δανιήλ, Χνπι, σελ. 87, « Προεστώς γαρ τις τῆς ἐκεῖ ἐκκλησιας και μη ὲμπονως ἐντυγχανων ἐν ταῖς θείαις γραφαῖς ἐπλανηθη καί αὐτος και ἑτερους ἐπλανησεν... ᾿Επεισε πολλους τῶν ἀδελφῶν μετὰ γυναικῶν και τέκνων ἐις συναντησιν τῷ Χριστῷ ἐξελθεῖν εἰς τὴν ἔρημον, ο΄ι και ἐπλανῶντο ἐν τοῖς ορεσιν καί ἐν ταῖς οδοῖς εικῆ πλαζομενοι. Ὁστε μικρου δεῖν ὡς ληστας συλληφθεντας πάντας ὑπό τοῦ ἡγεμονος ἀναιρεθῆναι, ει μη ετυχεν ἡ τουτου γυνη οὖσα πιστη, και ὑπ᾽ αὐτῆς παρακληθεις κατεστειλε το πρᾶγμα͵ ινα μη δι αυτους διωγμος πᾶσιν επιγενηται »]. 

Καποιος άλλος, προεστώς και αυτός Εκκλησίας στον Πόντο, δίνοντας περισσότερη προσοχή στα οράματα που έβλεπε παρά στις Γραφές, άρχισε να προφητεύει διάφορα πράγματα. Κάποτε, ανακοίνωσε στους Χριστιανοὺς ότι η συντέλεια του κόσμου θα γίνει μετά από ένα χρόνο. Αυτοί με κλαυθμοὺς και οδυρμοὐς προσεύχονταν νύκτα και ημέρα έχοντας προ οφθαλμών την μέλλουσα κρίση. Και σε τέτοιο φόβο και δειλία έβαλε τους Χριστιανοὺς ωστε να εγκαταλείψουν τα χωριά και τους αγροὑς τους με αποτέλεσμα οι περισσότεροι να τα χάσουν. Και τους είπε με βεβαιότητα πως αν δεν γίνουν τα πράγματα, όπως τα προφήτεψε, τότε, ούτε και στις Γραφές να πιστεύουν πλέον αλλά να κάνει ο καθένας ότι θέλει. Ὀταν πέρασε ο χρόνος και τίποτε από όσα προφήτευε δεν πραγματοποιήθηκε, τότε, αυτός μεν καταισχύνθηκε, οι Γραφές βέβαια δεν διαψεύσθηκαν αλλά πολλοί Χριστιανοί σκανδαλίσθηκαν, ώστε πολλές παρθένοι να παντρευτούν. Αυτοί που μόνοι τους είχαν πουλήσει τα κτήματά τους βρέθηκαν κατόπιν να επαιτούν [Βλ. Ἱππολύτου, Εις τον Δανιήλ, Δ΄, ΧΙΧ, σελ. 856, « Ἕτερος δέ τις ὁμοίως ἐν τῷ Πόντω καί αὐτος προεστὼς ὲκκλησιας, εὐλαβης μεν ἀνήρ καί ταπεινοφρων, μη προσέχων δέ ἀσφαλῶς ταῖς γραφαῖς, ἀλλά τοῖς ὁράμασιν οἷς αυτός ἑωρα μᾶλλον ἐπίστευεν. ἐπιτυχων γαρ ἐφ᾽ ἑνι και δευτέρω καί τρίτω ἐνυπνιω, ἤρξατο λοιπον προλέγειν τοῖς ἀδελφοῖς ως προφητης. Τοδε εἶδον και τοδε μέλλει γινεσθαι. Και δη ποτε πλανηθείς εἶπεν:Γινώσκετε ἀδελφοί, ὁτι μετα ἐνιαυτόν ή κρισις μέλλει γίνεσθαι. Οἱ δέ ἀκουσαντες αὐτοῦ προλέγοντος, ως ὁτι ἐνέστηκεν ἡ ημέρα τοῦ Κυριου, μετά κλαυθμῶν και ὀδυρμῶν ἐδέοντο τοῦ Κυριου νυκτος και ἡμέρας προ ὀφθαλμῶν ὲχοντες την ἐπερχομένην τῆς κρισεως ἡμεραν. Και εἰς τοσοῦτον ὴγαγεν φοβον καί δειλίαν τούς ἀδελφούς, ὥστε ἐᾶσαι αὐτῶν τας χώρας και τους ἁγρους ἐρημους τα τε κτηματα αὐτῶν οἱ πλειους κατεπωλεσαν. ὁ δέ ἔφη αὐτοῖς. Ἐαν μη γενηται καθὼς εἶπον, μηκετι μηδὲ ταῖς γραφαῖς πιστεύσητε, ἀλλα ποιειτω ἕκαστος ὑμῶν ο βούλεται. Τῶν δέ προσδοκωντων μεν το αποβησομενον και τοῦ ἐνιατοῦ πληρωθεντος, μηδενος δέ ὧν ἐκεῖνος ἔλεγεν συμβάντος, αὐτος μέν κατησχυνθη ὡς ψευσάμενος͵ αι δε γραφαί ἐφάνησαν ἀληθεύουσαι, οι δε ἀδελφοί εὑρέθησαν σκανδαλιζομενοι, ωστε λοιπόν τας παρθένους αυτών γῆμαι και τους ἀνδρας επί την γεωργιαν χωρῆσαι. Οἱ δε εἰκῆ τα εαυτῶν κτηματα πωλησαντες ευρεθησαν υστερον ὲπαιτοῦντες »]. 

Στο διάβα της Ἱστορἱας πολλοί παρόμοιοι ανὁητοι ψευδοπροφήτες ανήγγειλαν το τὰχα επερχόμενο τέλος του κόσμου και πλάνησαν πολλούς. Πολυ χαρακτηριστική ειναι η περὶπτωση του Ουὶλιαμ Μἱλερ που ἑδωσε δυο ημερομηνίες της συντελείας, το 1843 και το 1844. Η διἁψευσἡ του ονομάστηκε « η μεγάλη απογοήτευση » [Πολλὲς τέτοιες περιπτώσεις αναφέρει ο Kohn Norman στο βιβλίο του « Αγὠνες για την ἑλευση της χιλιετοὐς βασιλεὶας του Θεού : Επαναστἁτες χιλιαστές και μυστικιστἐς αναρχικοἱ του Μεσαἰωνα. », εκδὀσεις Νησἱδες, Μετάφραση η Βασὶλης Τομανἁς Θεσσαλονίκη 2006.] 

Και στην εποχἡ μας υπάρχουν παρόμοιες καταστάσεις ψευδοπροφητῶν που αναγγελουν το τέλος του κόσμου « πλανῶντες και πλανώμενοι ». Χαρακτηριστικο παράδειγμα είναι η περίπτωση των Χιλιαστών που έχουν διαψευσθεί πολλές φορές. Ειχαν προφητεύσει πως το τέλος του κόσμου θα συμβεί το 1914, το 1915, το 1918, το 1925 και το 1975. Η οργάνωση συνιστούσε στα μέλη της να μην παντρεύονται. Και πράγματι πολλοί μάρτυρες του Ιεχωβά δεν παντρεὑτηκαν, δεν σπούδασαν, δεν έκαναν καριερα και πουλησαν τις περιουσίες τους για να διαψευσθούν στο τέλος οικτρά. Αρκετές παρόμοιες περιπτωσεις ψευδοπροφητειών έχουν αναφερθεί και στους κύκλους των Πεντηκοστιανών . 

[Βλ. Γεωργοπούλου Α.Βασιλείου, Πρεσβυτέρου, Πεντηκοστιανων κακοδοξίες, Αθηνα 2004, σελ. 1 - 5 και 11 - 12]. 

Ολόκληρη τη Διατριβή θα τη βρείτε εδώ