Το ψηφιακό ευρώ δεν είναι... bitcoin

 

Του Δημήτρη Παπακωνσταντίνου 

Η πρόσφατη ανακοίνωση της ΕΚΤ, σύμφωνα με την οποία βρίσκεται σε ετοιμότητα για τη δημιουργία "ψηφιακού ευρώ", αν και αναμενόμενη, έχει προκαλέσει σημαντικά ερωτηματικά. 

Σήμερα, Δευτέρα 12 Οκτωβρίου, η ΕΚΤ δρομολογεί τον πρώτο κύκλο διαβούλευσης για το "ψηφιακό ευρώ" και είναι βέβαιο ότι πολλά από τα ερωτηματικά αυτά θα απαντηθούν. 

Βέβαια, η ΕΚΤ δεν είναι η πρώτη κεντρική τράπεζα που κινείται στην κατεύθυνση αυτή. Το ίδιο κάνει η Fed, η BoE και η BoJ. Η Κεντρική Τράπεζα της Κίνας έχει ήδη δρομολογήσει τη δοκιμαστική λειτουργία του "ψηφιακού ρενμπίμπι".    

Το ψηφιακό ευρώ, αν χρησιμοποιηθεί, "θα είναι συμπληρωματικό του νομίσματος που κυκλοφορεί" σε κέρματα και χαρτονομίσματα.

Όμως αυτή η "συμπληρωματικότητα" δεν είναι ακόμη σαφής. Και από την ασάφεια αυτή προκύπτουν πολλά ερωτηματικά για το αν το ψηφιακό ευρώ είναι σαν το πλαστικό χρήμα, ή κάτι σχετικό. 

Η αλήθεια είναι ότι το "ψηφιακό χρήμα" που ετοιμάζουν οι κεντρικές τράπεζες έχει διαφορετική βάση από αυτήν του bitcoin ή των άλλων κρυπτονομισμάτων. Η διαφορετικότητα αυτή έχει να κάνει με το ότι το "ψηφιακό ευρώ" δημιουργείται στη βάση του δημόσιου νομισματικού συστήματος και η αξιακή του βάση θα αποτελεί κρατικά συγκροτημένο συστατικό στοιχείο του συστήματος συναλλαγών προϊόντων και υπηρεσιών. Σε αντίθεση με τα κρυπτονομίσματα, των οποίων η "παραγωγή" και η αξιακή τιμολόγηση είναι ιδιωτική.     

Σύμφωνα με την κυρία Λαγκάρντ, πρέπει να διασφαλιστεί η εμπιστοσύνη στο χρήμα. "Γι’ αυτό πρέπει να είμαστε έτοιμοι να εκδώσουμε ψηφιακό ευρώ, εφόσον προκύψει ανάγκη". Δηλαδή; Δηλαδή "το ενδεχόμενο εισαγωγής ενός παγκόσμιου ιδιωτικού μέσου πληρωμής που θα μπορούσε να εγείρει ανησυχίες ρυθμιστικής φύσης και να θέσει κινδύνους για τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα...". Η ανησυχία απώλειας του ελέγχου του χρήματος είναι φανερή.

Υπάρχει, όμως, και κάτι περισσότερο. Οι κεντρικές τράπεζες, για να αντιμετωπίσουν την ύφεση σε συνθήκες πανδημίας, έχουν "πνίξει" τον πλανήτη –και συνεχίζουν– με ρευστότητα. Και τα "ψηφιακά νομίσματα" δεν κρύβονται... κάτω από το στρώμα. Ο "έλεγχος" αυτού του χρήματος και του ενδεχομένου πληθωριστικών πιέσεων είναι ταυτόσημος με την ύπαρξή τους. 

Ίσως αυτή η ανάγκη είναι επίσης στο μυαλό της κυρίας Λαγκάρντ...