Οι Εβραίοι ζητούν αλλαγή ηγεσίας.

 

Ο Ιουδαϊσμός μπορεί να δώσει την απάντηση στην τρέχουσα κρίση ηγεσίας μας.

Χρειαζόμαστε σίγουρα καλή ηγεσία. Λοιπόν, τι πήγε στραβά;

Του Ραββίνου δρ. Raphael Shuchat

Κατά τη διάρκεια των πρόσφατων εορτών καθόμουν στη σκηνή (sukkah) και συλλογιζόμουν το νόημα των επισκεπτών (Ushpizin), το ασυνήθιστο έθιμο στο οποίο προσκαλούμε τον Αβραάμ, τον Ισαάκ, τον Ιακώβ, τον Μωυσή, τον Ααρών, τον Ιωσήφ και τον Δαβίδ στην σκηνή μας. Εκτός από την πίεση που αυτό προσθέτει στην ανάγκη μου να περιποιηθώ το γεύμα για τέτοιους επιφανείς καλεσμένους, ήμουν μπερδεμένος για ποιό λόγο ακριβώς το κάνουμε αυτό. Τότε είχα μια επιφοίτηση.

Το Ταλμούδ δεν λέει ότι ο βωμός του Ναού βρισκόταν σε γη που ανήκε στη φυλή του Βενιαμίν, δίνοντάς της το καθεστώς του ushpizkhan της Θείας παρουσίας; (Zevahim 53b)

 Αυτό φυσικά σημαίνει ότι ο Βενιαμίν αξίζει να φιλοξενήσει τη Θεία παρουσία στον Ναό.

Στη συνέχεια, έβγαλα το αραμαϊκό λεξικό και ανακάλυψα ότι η λέξη Ushpizin σημαίνει "οικοδεσπότες" και όχι επισκέπτες. Επομένως για την ακρίβεια προσκαλούμε τους οικοδεσπότες κάθε ημέρας στη σκηνή (sukkah) μας.

Γιατί είναι οι οικοδεσπότες; Αυτοί οι επτά ποιμένες (ro'im) είναι οι παλαιοί εμβληματικοί ηγέτες μας , οι ιδρυτικοί πατέρες του έθνους μας. Ο καθένας τους μας ενέπνευσε με τον μοναδικό του τρόπο. Έτσι καθώς ξεκινά η (εβραϊκή) χρονιά, αφιερώνουμε κάθε μέρα της σκηνοπηγίας (sukkot) για να συλλογιστούμε τις οδηγίες τους και τις ιστορίες τους.

Χρειαζόμαστε σίγουρα καλή ηγεσία. Το ακούω από πολλούς ανθρώπους, ανεξάρτητα από την πολιτική τους κλίση. Λοιπόν, τι πήγε στραβά;

Στο Ισραήλ έχουμε μάθει να πιστεύουμε ότι η ηγεσία - η πραγματική ηγεσία, τέτοια που μπορεί να επηρεάσει τη ζωή και να φέρει την αλλαγή - μπορεί να προέλθει μόνο από την πολιτική αρένα. Αυτό είναι τόσο ριζωμένο στον τρόπο σκέψης μας που κάθε πολιτικός αναλυτής ή ερευνητής φαίνεται να λαχταρά κρυφά κάποια πολιτική θέση. Είμαστε πιθανώς η μόνη δημοκρατία στην οποία συμβαίνει αυτό. Οι στρατηγοί μας θέλουν όλοι να μπουν στην πολιτική αρένα, είτε διαθέτουν ταλέντα σε αυτόν τον τομέα είτε όχι.

Μεγαλώνοντας στον Καναδά, δεν συνάντησα ποτέ κανέναν που πραγματικά ήθελε να γίνει μέλος του κοινοβουλίου. Προσωπικά, αμφιβάλλω αν η πολιτική αρένα μπορεί ποτέ να παράγει πραγματική ηγεσία. Σε τελική ανάλυση, δεν είναι και λίγο που το «πολιτικό κόμμα» στα εβραϊκά λέγεται miflaga, που σημαίνει «διαίρεση», αφού όλα τα πολιτικά κόμματα είναι διχαστικά.

«Ψηφίστε με για να σωθείτε, καθώς η αντιπολίτευση θα σας πετάξει στους λύκους», φαίνεται να είναι ένα οικείο μήνυμα. Πώς μπορεί ένας τέτοιος ηγέτης (σ.ι. Αναφέρεται στον Νετανιάχου) - ακόμη και αν κέρδισε τις εκλογές (χωρίς αρκετές ψήφους) και εξανάγκασε κάποια άλλα κόμματα με δική τους ατζέντα να συμφωνήσουν στη δημιουργία κυβέρνησης για ευκαιριακούς λόγους - να φέρει ενότητα σε έναν διχασμένο τώρα λαό; Στην πραγματικότητα, είναι τα ίδια τα κόμματα που διαιωνίζουν τις διχόνοιες για να αποκομίσουν πολιτικά οφέλη.

(σ.ι.Οι συνεχείς διαδηλώσεις κατά του πρωθυπουργού Βενιαμίν Νετανιάχου συνεχίζουν αμείωτες παρόλο το lockdown. Διαδηλώσεις εναντίον του Νετανιάχου πραγματοποιούνται εδώ και πολλούς μήνες, τόσο για την ποινική δίκη του όσο και για τον χειρισμό της κρίσης του κορονοϊού. Καθώς οι διαδηλώσεις εναντίον του Νετανιάχου έχουν επεκταθεί σε όλη τη χώρα, τα περιστατικά βίας εναντίον ακτιβιστών έχουν πολλαπλασιαστεί, συμπεριλαμβανομένων ξυλοδαρμών και πολλαπλών επιθέσεων με σπρέι πιπεριού . Οι τακτικές διαδηλώσεις που επιδιώκουν να εκδιώξουν τον πρωθυπουργό Βενιαμίν Νετανιάχου είναι αποτελεσματικές επειδή όλο και πιο συχνά όλο και περισσότεροι άνθρωποι συμμετέχουν - συμπεριλαμβανομένων ορισμένων που ήταν προηγουμένως αναποφάσιστοι και τώρα έχουν αποφασίσει να δράσουν. Οι διαδηλώσεις εναντίον του δεν είναι ομοιογενείς. Είναι ένα αμάλγαμα διαδηλώσεων σε μια μέτρια κλίμακα που συνδυάστηκαν και δημιούργησαν ένα πανεθνικό κίνημα διαμαρτυρίας. Το έθνος βρίσκεται σε βαθιά κρίση.)

Ακόμη και οι σκύλοι στο Τελ Αβιβ ζητούν αλλαγή. Φωτογραφία από διαδήλωση στις 17/10.

Ένα έθνος φυλών

Το κράτος του Ισραήλ αποτελείται από πολλές φυλές. Είναι το μόνο μέρος στον κόσμο όπου Εβραίοι από όλο τον κόσμο έχουν συγκεντρωθεί. Αυτή η ποικιλομορφία εμπλουτίζει τη ζωή του Ισραήλ με σθένος, αλλά παρουσιάζει επίσης προκλήσεις. Παρατηρήσατε πόσα κόμματα έτρεξαν να κερδίσουν θέσεις στην Knesset (29 στις τελευταίες εκλογές) και πόσα πραγματικά μπήκαν (10); Νομίζω ότι αυτό είναι άνευ προηγουμένου. Θα μπορούσατε να το απαριθμήσετε και να πείτε ότι αυτό χρειαζόμαστε. Σε τελική ανάλυση, οι φυλές μας περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, κοσμικούς σοσιαλιστές, νεοφιλελεύθερους, κοσμικούς καπιταλιστές, αντι-εθνικιστές και εθνικιστές, παραδοσιακούς Εβραίους, Σύγχρονους θρησκευόμενους Εβραίους, υπερορθόδοξους haredim (hassidim, Mitnagdim και Sefardim), Μουσουλμάνους, Χριστιανούς και απροσδιόριστους (έτσι ακριβώς έχουν καταχωρηθεί στις λίστες του Υπουργείου Εσωτερικών).

Στα πρώτα χρόνια του κράτους, ο αντίκτυπος αυτού ελαχιστοποιήθηκε από το γεγονός ότι οι μετανάστες κατά βάση το σκάγανε από τις χώρες από τις οποίες προέρχονταν. Ήταν de facto πρόσφυγες. Λοιπόν, υπήρχε μια σιωπηλή συμφωνία: Σας δίνουμε το καθεστώς ενός ελεύθερου πολίτη σε μια χώρα όπου οι Εβραίοι δεν διώκονται με αντάλλαγμα να κάνετε αυτό που σας λένε, είτε πρόκειται για κατάταξη στο στρατό, υψηλούς φόρους, ή οτιδήποτε άλλο σας πούμε.

Αυτό λειτούργησε για περίπου 30 χρόνια, ειδικά υπό το πρίσμα ζητημάτων ασφαλείας που απλά δεν θα εξαφανίζονταν (και ακόμα δεν έχουν εξαφανιστεί). Γι 'αυτό, κατά τη γνώμη μου, το κράτος του Ισραήλ δεν ενθάρρυνε ποτέ τη μετανάστευση από τις δυτικές χώρες, γιατί δεν είχε ιδέα τι να κάνει με τους Εβραίους που δεν ήταν πρόσφυγες.

Καθώς τα χρόνια περνούσαν, οι φυλές αναμείχθηκαν, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν και πάλιωσαν. Ωστόσο, στην πραγματικότητα δεν θέλουν να τους πει η κυβέρνηση τι να κάνουν. Είναι επίσης σαφές ότι κανένας πολιτικός δεν θα καταφέρει να ενώσει περισσότερους πέραν αυτών της παράταξης του. Επόμένως από πού πηγάζει η ηγεσία;

Ένας νέος τρόπος σκέψης για την ηγεσία

Η ηγεσία προέρχεται από το μη πολιτικό στρατόπεδο. Οι άνθρωποι που μας εμπνέουν πραγματικά είναι εκπαιδευτικοί, επιχειρηματίες, στοχαστές, υποκινητές, μερικοί ραββίνοι, μερικοί καθηγητές, άτομα με εμπνευσμένες ιστορίες και επιτεύγματα ζωής. Αυτοί είναι οι άνθρωποι που μας επηρεάζουν. Μόνο οι πολύ νέοι πιστεύουν ότι ένας πολιτικός έχει όλες τις απαντήσεις. Σε μια κανονική δημοκρατία, ένας πολιτικός είναι κάποιος που ελπίζουμε ότι είναι ελάχιστα διεφθαρμένος και κατά βάση έξω από τη ζωή μας. Με τα μεγάλα ζητήματα που αντιμετωπίζει το Ισραήλ από την αρχή του, αυτό δεν ήταν ποτέ δυνατό, αλλά λαχταράμε αυτόν τον άλλο τύπο ηγεσίας: αυτόν που δεν έχει άλλη ατζέντα εκτός από το καλό του λαού.

Η αλήθεια είναι ότι οι πατέρες του κράτους σκεφτόντουσαν έτσι. Δημιούργησαν τη θέση του προέδρου και πρότειναν για πρώτη φορά τον Άλμπερτ Αϊνστάιν, έναν επιστήμονα χωρίς πολιτικές δεσμεύσεις . Ο δεύτερος υποψήφιος ήταν ο Chaim Weizmann, ένας επιστήμονας με προ της δημιουργίας του κράτους σιωνιστικές σχέσεις. Είχαμε και άλλους προέδρους που διορίστηκαν λόγω της φυσιογνωμίας τους και των συνεισφορών τους στην ισραηλινή κοινωνία, παρά για τις πολιτικές τους σχέσεις. Τα πράγματα άλλαξαν, ωστόσο, και η προεδρία έγινε μέσο βράβευσης των πολιτικών που πλησίαζαν τη συνταξιοδότηση: οι Ezer Weizman, Moshe Katsav, Shimon Peres, ακόμη και ο σημερινός μας πρόεδρος, Reuven Rivlin. Αυτό δεν σημαίνει ότι κανένας από αυτούς δεν ήταν πετυχημένος αλλά η κομματική δέσμευση αποτελεί πραγματικό εμπόδιο για την επιτυχία στην ηγεσία.

Κάποτε ο πρόεδρος ήταν απλώς μια φιγούρα που συζητούσε με ξένους ηγέτες, οπότε οι συνταξιούχοι πολιτικοί ήταν ταιριαστοί. Σήμερα, ωστόσο, χρειαζόμαστε έναν πρόεδρο του οποίου ο χαρακτήρας και η συμβολή στην κοινωνία μπορούν να μας εμπνεύσουν. Κάποιον που να μπορεί να επικοινωνήσει με τις διάφορες ομάδες του Ισραήλ. Κάποιον που μπορεί να αναδείξει τα καλύτερο από κάθε φυλή και να δημιουργήσει ενότητα σε περιόδους συγκρούσεων και αναταραχών. Αυτό, εξ ορισμού, δεν μπορεί να επιτευχθεί από έναν επαγγελματία πολιτικό που σταδιοδρόμησε στον κομματισμό.

Αφήστε την Knesset να παρουσιάζει ονόματα, αλλά αφήστε και τους ανθρώπους να ψηφίσουν πρόεδρο όταν ψηφίζουν για την Knesset. Αυτή είναι η μόνη μας ευκαιρία να βρούμε έναν πραγματικό μεσολαβητή που θα γνωρίζει το νόημα της δουλειάς του.

Υπάρχει μια άλλη θέση που πρέπει επίσης να καλυφθεί από κάποιον του οποίου ο ηθικός και πνευματικός χαρακτήρας μπορεί να μας εμπνεύσει και να μας διδάξει: η θέση του αρχιραββίνου. Οι πρώτοι αρχιραββίνοι κατάλαβαν τη σημασία του ρόλου τους και τον τίτλο τους: Οι ραββίνοι Abraham Isaac Kook, Yitzhak HaLevi Herzog και Ben-Zion Meir Hai Uziel είδαν το ρόλο τους ως μια οικοδόμηση των γεφυρών μεταξύ των φυλών.

Δύο πράγματα συνέβησαν και το άλλαξαν αυτό.

Πρώτον ήταν ότι ο αρχιραββίνος τελικά θεωρήθηκε ηγέτης κατά τον εβραϊκό νόμο των θρησκευτικών κοινοτήτων. Δεδομένου ότι οι περισσότεροι άνθρωποι που ζουν θρησκευτική ζωή έχουν ήδη ραββίνο στον οποίο μπορούν να στραφούν για τέτοια πράγματα, ο ρόλος αυτός είναι περιττός.

Δεύτερον, οι θρησκευόμενοι πολιτικοί μετέτρεψαν την επιλογή αρχιραββίνου σε διακομματικό αγώνα εξουσίας. Δεν είμαι βέβαιος ότι οι αρχιραββίνοι πρέπει να είναι επικεφαλής του ραββινικού δικαστηρίου, αλλά ακόμα κι αν ένας είναι, δεν χρειάζεται να είναι και ο άλλος. Ο ραββίνος Maharal της Πράγας σχολιάζει το Mishna «Φτιάξε για τον εαυτό σου έναν ραββίνο» στο Pirkei Avot 1,6 (τη ραββινική παράδοση) , δηλαδή αν βρεις κάποιον που σε εμπνέει να είσαι καλύτερος Εβραίος και καλύτερος άνθρωπος, έτσι πρέπει να είναι ένας ραββίνος . Κάντε τον ραββίνο σας, ακόμα κι αν δεν έχει τα κατάλληλα πτυχία ή επίσημα διαπιστευτήρια.

Ο αρχιραββίνος πρέπει να είναι κάποιος που μπορεί να μιλάει σε μέλη όλων των φυλών του Ισραήλ, όχι μόνο σε αυτούς που ανήκουν στη φυλή στην οποία μεγάλωσε. Πρέπει να είναι κάποιος που καταλαβαίνει «τον άλλο», είτε θρησκευόμενο είτε κοσμικό, είτε Εβραίο είτε όχι. Κάποιος που ο χαρακτήρας του προκαλεί έμπνευση. Κάποιος που δεν κρίνει τους άλλους και ως μαθητής του Ααρών να αγαπά την ειρήνη και να την επιδιώκει.

Αν μπορούσαμε απλώς να ανακτήσουμε αυτές τις δύο θέσεις από τα νύχια των πολιτικών, τότε ακόμη και σε δύσκολους καιρούς, με οικονομικές αβεβαιότητες, ανησυχίες για την υγεία και κομματισμού, η φωνή τους, ο λόγος και η ενσυναίσθηση τους θα ήταν εκεί για να μας ηρεμήσουν και να μας βοηθήσουν να επικρατήσουμε ως έθνος.

Ο συγγραφέας είναι ραββίνος και λέκτορας εβραϊκών σπουδών στο Πανεπιστήμιο Bar-Ilan και ερευνητικός συνεργάτης στο Πανεπιστήμιο Ariel.

********

Δάν κρινεί τον λαόν αυτού ωσει και μία φυλήν εν Ισραήλ. Και γεννηθήτω Δαν, όφις εφ'οδού. εγκαθήμενος επί τρίβους,δάκνων πτέρνα ίππου και πεσείται ο ιππεύς εις τα οπίσω, την σωτηρίαν περιμένων Κυρίου” ( Γέννεσις 49 Κεφ. 16-18).

Η προφητεία αυτή αγαπητοί μου εξεπληρώθη μερικώς επί του κριτού Σαμψών. Ο Σαμψών ήταν από την φυλή του Δαν. Όταν λέγει " Δαν κρινεί τόν λαόν αυτού”. Ο Σαμψών ήτο κριτής και έκρινε τον λαόν, όχι την φυλήν του, λέει εδώ η προφητεία " ωσεί και μία φυλή εν Ισραήλ”. Θα κρίνει δηλαδή θα σταθεί κριτής, αρχηγός δηλαδή, ολοκλήρου του Ισραήλ και των 12 φυλών. Συνεπώς εδώ βλέπουμε την μερική εκπλήρωση της προφητείας, στον Σαμψών,αλλά γενικώς η προφητεία θα πληρωθεί εις τον αντίχριστον. Ο Σαμψών ήτο ευσεβής άνθρωπος. Δεν ήτο ασεβής. αλλά εκυβέρνησε τον λαό του Θεού. Εδώ ο αντίχριστος θα είναι ασεβής, αλλά θα κυβερνήσει αυτός όχι μόνο τον λαό του Θεού, τους Εβραίους, αλλά θα γίνει κοσμοκράτωρ. Πηγή