Υποχρεωτικός Εμβολιασμός Δίκαιο και Βιοηθική ( Μέρος 1ο - ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ )

 Νέλλη Ψαρρού

(Ακολουθεί απόσπασμα της έρευνας . Ολόκληρη την έρευνα μπορείτε να τη βρείτε εδώ)

ΠΡΟΛΟΓΟΣ - Σύνοψη

 «Γιατί γράφεις για τον υποχρεωτικό εμβολιασμό αφού δήλωσαν ότι θα είναι εθελοντικός; Το πολύ να προσπαθήσουν να μας υποχρεώσουν με άλλους τρόπους», μου είπαν διάφοροι φίλοι και γνωστοί. Ο λόγος που γράφω γι' αυτό το θέμα είναι τριπλός. Πρώτον, η δήλωση ότι δεν θα τον επιβάλουν είναι ψευδής: έχουν ήδη ψηφίσει τους σχετικούς νόμους, απλώς δεν είναι σε θέση να τους επιβάλουν ακόμη διότι δεν έχουν τα εμβόλια. Δεύτερον, είναι ψευδές ότι μπορεί να εμποδιστεί η όποια μας δραστηριότητα με βάση το αν έχουμε εμβολιαστεί: η αγορά, οι εργοδότες, οι εταιρείες δεν έχουν το δικαίωμα να επιβάλλουν μέτρα αντισυνταγματικά, χωρίς μάλιστα να υπάρχει σχετικός νόμος για κάλυψη. Τρίτον, ο φασισμός είναι ένα θέμα που ξυπνάει τα αντανακλαστικά μέσα μου, διότι είναι ένα καίριο θέμα που συνεχώς υφέρπει στις κοινωνίες μας. Το ζήτημα του υποχρεωτικού εμβολιασμού επαναφέρει ναζιστικές πρακτικές που έχουν ακυρωθεί με νόμους μετά τις δίκες της Νυρεμβέργης, αλλά και νοοτροπίες καταναγκασμού αμιγώς φασιστικές. 

Στο κείμενο που ακολουθεί θα αναλύσω τα παρακάτω επιχειρήματα, όπως αποδεικνύονται από την εγχώρια και διεθνή έννομη τάξη: 

1. Ο εμβολιασμός, καθώς και κάθε ιατρική πράξη, απαιτεί τη συναίνεση του πολίτη, και μάλιστα υπό την προϋπόθεση την πλήρους ενημέρωσής του. 

2. Ο εμβολιασμός των παιδιών υπόκειται στο ίδιο καθεστώς από νομικής άποψης (δεν είναι υποχρεωτικός) - όπου την συναίνεση την δίνει ο κηδεμόνας. Απαγορεύεται ρητώς η παρεμπόδιση σε πρόσβαση σε δημόσιες υπηρεσίες, άρα και η παρεμπόδιση της εγγραφής στο σχολείο, για όσα παιδιά δεν εμβολιάζονται διότι παραβιάζει τη συνταγματική αρχή της αναλογικότητας. Στην Ελλάδα δεν ίσχυσε ποτέ η υποχρέωση του παιδιού να εμβολιαστεί για να γραφτεί στο σχολείο. Περί της αντισυνταγματικότητας του υποχρεωτικού εμβολιασμού έχει αποφανθεί και ο Συνήγορος του Πολίτη. 

3. Η επιβολή ιατρικής πράξης με οποιονδήποτε τρόπο συνιστά βασανιστήριο. Τα βασανιστήρια θεωρούνται παράνομα σε όλο το διεθνές νομικό σύστημα. Δεν υπάρχει καμία εξαίρεση σε αυτόν τον κανόνα – ούτε καν για την περίπτωση που μπορεί να κινδυνεύει η ζωή του ανθρώπου σε απεργία πείνας, όπου η υποχρεωτική σίτιση επίσης συνιστά βασανιστήριο. 

4. Η μη-συναινετική συμμετοχή πολιτών σε ιατρικές έρευνες και πειράματα απαγορεύεται ρητώς. Ειδικά μετά τα εγκλήματα των ΝΑΖΙ και τα πειράματα σε ανθρώπους που διενεργήθηκαν σε μαζική κλίμακα, θεσπίστηκε ο Κώδικας της Νυρεμβέργης (ως αποτέλεσμα των δικών των ΝΑΖΙ στην Νυρεμβέργη) όπου ορίζει αυτά τα ζητήματα. Το εμβόλιο για τον SarsCov2 ειδικότερα εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία: τυχόν εξαναγκασμός των πολιτών με οποιονδήποτε τρόπο (νομική υποχρέωση, εκβιασμός, απάτη) να εμβολιαστούν μαζικά με ένα εμβόλιο καινούριας και αδοκίμαστης τεχνολογίας, του οποίου οι παρενέργειες είναι υπό διερεύνηση, τους καθιστά πειραματόζωα και συνιστά επάνοδο των θηριωδιών των ναζιστών και νομιμοποίηση των εγκλημάτων τους με πρόσχημα την δημόσια υγεία. 

5. Καμία εταιρεία δεν έχει τη νομική δυνατότητα να αποφασίσει περιορισμούς που θίγουν συνταγματικά δικαιώματα των πολιτών. Οι νόμοι και οι διεθνείς κανονισμοί είναι ξεκάθαροι και ισχύουν για όλους. Το επιχείρημα της “ελεύθερης αγοράς” είναι προσχηματικό. Πολύ περισσότερο όταν αυτή η “ελεύθερη αγορά” χρηματοδοτείται από το κράτος, όπως στην περίπτωση των εμβολίων αλλά και των τυχόν αποζημιώσεων. Η επιλεκτική χρηματοδότηση ερευνών αποτελεί παρέμβαση στην ελεύθερη αγορά υπέρ τρίτου. 

6. Η προεπιλογή από τις κυβερνήσεις σκευασμάτων που επιτρέπεται ή δεν επιτρέπεται να χρησιμοποιηθούν συνιστά παρεμπόδιση της ελεύθερης έρευνας.

Μέρος 2ο : πολιτικά επιχειρήματα 

7. Οι υγειονομικές αποφάσεις έχουν πολιτικό υπόβαθρο, που έχει να κάνει με τη λεγόμενη σύγκρουση συμφερόντων (λήψη υγειονομικών αποφάσεων από ανθρώπους που εμπλέκονται με τη βιομηχανία εμβολίων), τη δημιουργία κράτους καθολική επιτήρησης και με τη λογοκρισία της «μη εγκεκριμένης» άποψης. Η εργαλειοποίηση της ασθένειας Covid19 εξυπηρετεί προειλημμένες πολιτικές αποφάσεις. 

Συμπερασματικά, οι κυβερνητικές επιλογές στη διαχείριση του κορωναϊού είναι εγκληματικές και υπονομεύουν τις προσπάθειες για τον περιορισμό εξάπλωσης της νόσου. Αφενός παίρνουν μέτρα αντίθετα από αυτά που προτείνουν οι επιστήμονες. Αφετέρου, με την παραπάνω τακτική, υπονομεύουν την εμπιστοσύνη των πολιτών και την υιοθέτηση μέτρων πραγματικά χρήσιμων. Και τέλος, οι επιλογές αυτές πλήττουν βάναυσα τις δημοκρατικές ελευθερίες και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι πολίτες έχουν χρέος να αντισταθούν στην φασιστοποίηση και την κοινωνική πόλωση, είτε επιθυμούν είτε όχι να εμβολιαστούν.

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΟΣ ΕΜΒΟΛΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΝΟΜΙΚΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΑ

ΝΟΜΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ: η ανθρώπινη αξιοπρέπεια

Για όλα τα επιχειρήματα που θα ακολουθήσουν υπάρχει ένα θεμέλιο πάνω στο οποίο στηρίζονται: πρόκειται για την έννοια της Ανθρώπινης Αξιοπρέπειας. Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια, πρώτη σε ιεράρχηση σε όλα τα νομικά κείμενα, τίθεται ως προαπαιτούμενο, επί της ουσίας, για κάθε άλλον κανόνα. Το Σύνταγμα της Ελλάδος θεσπίζει στο άρθρο 2 §1: «Ο σεβασμός και η προστασία της αξίας του ανθρώπου αποτελούν την πρωταρχική υποχρέωση της Πολιτείας». Πρόκειται για μία από τις 3 Βασικές Διατάξεις με τις οποίες ξεκινά, και δεν θέτει καμία εξαίρεση ή προϋπόθεση που να την θέτει υπό εξέταση, όπως γίνεται για μερικές άλλες διατάξεις. Ακόμη και η «απόλυτη προστασία της ζωής, της τιμής και της ελευθερίας» (αρ. 5 §1) έπεται και ορίζεται χωριστά. Όπως διεξοδικά αναλύει ο νομικός Μιχάλης Δρακουλάκης, «η γενικότητα και η πανσπερμία της υπερ-αρχής αυτής σε όλο το φάσμα του Δικαίου μπορεί να θεωρηθεί μόνο ως γεγονός αποδεικτικό ολοκληρωτικής κυριαρχίας και τήρησης της τελευταίας επί οποιασδήποτε αντίθετης ρύθμισης ή συμπεριφοράς, ιδιωτικής ή κρατικής».

Παρομοίως βλέπουμε σημαντικές διεθνείς συμβάσεις και διακηρύξεις (όπως του ΟΗΕ, του Συμβουλίου της Ευρώπης, κ.ά.), όπου οι έννοιες της αξιοπρέπειας, των δικαιωμάτων και των ελευθεριών του ανθρώπου τίθενται πρώτες και θεμελιώνουν το πλαίσιο ανάγνωσης και ερμηνείας. Τέτοια είναι η Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και την Βιοϊατρική/Convention on Human Rights and Biomedicine (πλήρης τίτλος: Σύμβαση για την Προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σε σχέση με Εφαρμογές της Βιολογίας και της Ιατρικής), του Συμβουλίου της Ευρώπης - αναφέρεται για συντομία και ως Σύμβαση Οβιέδο (θεσπίστηκε στο Οβιέδο της Ισπανίας το 1997, έχουν υπογράψει 35 χώρες, μεταξύ τους και η Ελλάδα). Σε αυτήν αναφέρεται στο άρθρο 1: «τα συμβαλλόμενα μέρη θα προστατεύουν την αξιοπρέπεια και ταυτότητα όλων των ανθρώπινων όντων και θα εγγυηθούν σε όλους, χωρίς διακρίσεις, τον σεβασμό της ακεραιότητας και άλλα δικαιώματα και θεμελιώδεις ελευθερίες σε σχέση με τις εφαρμογές της βιολογίας και της ιατρικής». Πιο σαφές δεν μπορεί να γίνει. Η προτεραιότητα του ανθρώπου στο πλαίσιο τις ανάπτυξης της ιατρικής και της έρευνας αναδεικνύεται με τον πιο απόλυτο τρόπο στο άρθρο 2: «The interests and welfare of the human being shall prevail over the sole interest of society or science», δηλαδή, «τα συμφέροντα και η ευημερία του ανθρώπου υπερέχουν έναντι αυτών της κοινωνίας και της επιστήμης»! 

Με αυτά και μόνο κατά νου, καταλαβαίνουμε ότι...

1. Η υποχρέωση σε εμβολιασμό, όπως και σε κάθε ιατρική πράξη, απαγορεύεται.

Το παραπάνω είναι ρητώς θεσπισμένο στην ελληνική νομοθεσία με τον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας (νόμος 3418/2005) που προβλέπει στο άρθρο 12 § 1: «Ο ιατρός δεν επιτρέπεται να προβεί στην εκτέλεση οποιασδήποτε ιατρικής πράξης χωρίς την προηγούμενη συναίνεση του ασθενή». Η μόνη εξαίρεση σε αυτό είναι οι κατεπείγουσες περιπτώσεις (άμεσος κίνδυνος για τη ζωή) και η αυτοκτονία (§ 3). Να διευκρινίσουμε εδώ πως, ως ιατρική πράξη εννοείται κάθε πράξη σχετική με την υγεία, όπως οι διαγνωστικές και παρακλινικές εξετάσεις, ακόμη και η συνταγογράφηση (άρθρο 1, § 1,2,3). Τα ίδια προβλέπει και η Σύμβαση Οβιέδο (άρθρο 5), αλλά και η Παγκόσμια Διακήρυξη για την Βιοηθική και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (Universal Declaration on Bioethics and Human Rights, 2005) της UNESCO (OHE). Η τελευταία δίνει έμφαση στην αυτονομία και την υπευθυνότητα του ατόμου στη λήψη αποφάσεων (άρθρο 5), αλλά και στην πολύ σημαντική μέριμνα ότι, η συναίνεση κοινότητας ή/και του αρχηγού της δεν υποκαθιστά την ατομική συναίνεση (άρθρο 6 §3). Επιπρόσθετα, και οι δύο αναφέρουν πως η συναίνεση σε ιατρική πράξη μπορεί να ανακληθεί από το άτομο οποιαδήποτε στιγμή και για κάθε λόγο χωρίς αυτό να έχει επιπτώσεις γι' αυτό (άρθρα 5 και 6 αντίστοιχα).

Αυτό που τονίζεται ιδιαίτερα στις διεθνείς συμβάσεις είναι η λεγόμενη informed consent, δηλαδή η συναίνεση ύστερα από ενημέρωση. Αυτό θεσπίζεται και στον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας, όπου μάλιστα η ενημέρωση θεωρείται απαραίτητη προϋπόθεση. Στο άρθρο 12, με τίτλο Συναίνεση του Ενημερωμένου Ασθενή, ορίζεται ότι: «Προϋποθέσεις της έγκυρης συναίνεσης του ασθενή είναι οι ακόλουθες: α) Να παρέχεται μετά από πλήρη, σαφή και κατανοητή ενημέρωση, σύμφωνα με το προηγούμενο άρθρο [...]» (άρθρο 1 §2). Όπου το προηγούμενο άρθρο με τίτλο Υποχρέωση ενημέρωσης, ορίζει την υποχρέωση του γιατρού «να ενημερώνει πλήρως και κατανοητά τον ασθενή για ... το περιεχόμενο και τα αποτελέσματα της προτεινόμενης ιατρικής πράξης, τις συνέπειες και τους ενδεχόμενους κινδύνους ή επιπλοκές από την εκτέλεσή της, τις εναλλακτικές προτάσεις, ... έτσι ώστε ο ασθενής να μπορεί να σχηματίζει πλήρη εικόνα των ιατρικών, κοινωνικών και οικονομικών παραγόντων και συνεπειών της κατάστασής του και να προχωρεί, ανάλογα, στη λήψη αποφάσεων» (άρθρο 11 §1). Χωρίς λοιπόν την πλήρη ενημέρωση γύρω από κάθε παράμετρο, η συναίνεση θεωρείται άκυρη. Κι εδώ έρχεται άλλη μία προϋπόθεση της συναίνεσης, κατά το άρθρο 12 §2: «γ) Η συναίνεση να μην είναι αποτέλεσμα πλάνης, απάτης ή απειλής και να μην έρχεται σε σύγκρουση με τα χρηστά ήθη». 

1.1 Informed Consent και ελευθερία της έκφρασης

Το ζήτημα της πλάνης/απάτης (δηλαδή της ακούσιας ή με δόλο λανθασμένης πληροφόρησης ή απόκρυψης στοιχείων) θέτει στο προσκήνιο το σημαντικό ζήτημα της ενημέρωσης και της ελεύθερης έκφρασης και επικοινωνίας - με την απειλή θα ασχοληθούμε παρακάτω. Η βασική προϋπόθεση του νόμου για επαρκή και ελεύθερη ενημέρωση σημαίνει πως όλοι οι πολίτες έχουν την ανεμπόδιστη δυνατότητα να ενημερώνονται πλήρως για το θέμα, από όλες τις πηγές. Πλήρως σημαίνει, για όλες τις απόψεις! Στην επιστήμη υπάρχουν συχνά διχογνωμίες για τα  διάφορα ζητήματα, ειδικά στην έρευνα. Προφανώς, το Σύνταγμα αναγνωρίζει το αυτεξούσιο του κάθε πολίτη και το δικαίωμα, όπως και την ικανότητά του να αποφασίζει ελεύθερα αφού ο ίδιος συνεκτιμήσει τα δεδομένα που έχει. Οποιαδήποτε εσκεμμένη παρεμβολή στην ελεύθερη αυτή επιλογή διώκεται ποινικά. Το Σύνταγμα θεσπίζει τα ανωτέρω με σαφήνεια:

Άρθρο 5Α: 1. Καθένας έχει δικαίωμα στην πληροφόρηση, όπως νόμος ορίζει, 2. Καθένας έχει δικαίωμα συμμετοχής στην Κοινωνία της Πληροφορίας. Η διευκόλυνση της πρόσβασης στις πληροφορίες που διακινούνται ηλεκτρονικά, καθώς και της παραγωγής, ανταλλαγής και διάδοσής τους αποτελεί υποχρέωση του Κράτους, τηρουμένων πάντοτε των εγγυήσεων των άρθρων 9, 9Α και 19. [Άσυλο σπιτιού, προσωπικά δεδομένα, απόρρητο επικοινωνίας]

Άρθρο 14: 1.Καθένας μπορεί να εκφράζει και να διαδίδει προφορικά, γραπτά και δια του τύπου τους στοχασμούς του τηρώντας τους νόμους του Κράτους. 2. Ο τύπος είναι ελεύθερος. Η λογοκρισία και κάθε άλλο προληπτικό μέτρο απαγορεύονται. 

Άρθρο 16: 1. Η τέχνη και η επιστήμη, η έρευνα και η διδασκαλία είναι ελεύθερες· η ανάπτυξη και η προαγωγή τους αποτελεί υποχρέωση του Κράτους. Η ακαδημαϊκή ελευθερία και η ελευθερία της διδασκαλίας δεν απαλλάσσουν από το καθήκον της υπακοής στο Σύνταγμα.

Άρθρο 19: 1. Το απόρρητο των επιστολών και της ελεύθερης ανταπόκρισης ή επικοινωνίας με οποιονδήποτε άλλο τρόπο είναι απόλυτα απαραβίαστο.

Αντίστοιχες διατάξεις βρίσκουμε στις διεθνείς συνθήκες, όπως για παράδειγμα στην Παγκόσμια Διακήρυξη για την Βιοηθική και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα της UNESCO (άρθρα 18, 19). Ενδεικτικά: «Οι ευκαιρίες για ενημερωμένο και πολυφωνικό διάλογο, αναζητώντας την έκφραση όλων των σχετικών απόψεων, πρέπει να προωθούνται» (άρθρο 18 §3). 

Αυτό που βιώνουμε, αντιθέτως, είναι ο περιορισμός της πληροφορίας, η συστηματική προώθηση κεντρικών πολιτικών επιλογών (ενίοτε χωρίς επιστημονική βάση), η λογοκρισία, ακόμα και οι ποινικές διώξεις. Στα συνήθη μέσα προπαγάνδας γνωρίζουμε πως λειτουργεί αυτό το σύστημα. Η έκτακτη οικονομική ενίσχυση των ΜΜΕ για τον κορωνοϊό (με πλέον των 38εκ. ευρώ συν απαλλαγές από χρέη) μόνο ως επιπλέον διασφάλιση της μονομερούς πληροφόρησης μέσω της δωροδοκίας μπορεί να ιδωθεί, δεδομένου ότι είναι υποχρέωσή τους να ενημερώνουν τους τηλεθεατές ούτως ή άλλως. Ως έγκυρη πληροφόρηση για τον κορωνοϊό έχει οριστεί αυτή της κυβέρνησης και των θεσμικών οργάνων που ελέγχει, και οτιδήποτε άλλο ονομάζεται ψευδείς ειδήσεις. Το ίδιο ισχύει και για την Ευρωπαϊκή Ένωση, που εξαρχής ενήργησε κατά των ψευδών ειδήσεων και έφτιαξε και τις αρμόδιες επιτροπές παρακολούθησης της συμμόρφωσης. Όπου ψευδείς ειδήσεις ορίζονται από την ΕΕ όλες εκείνες που δεν έχουν ως αναφορά τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), τις εθνικές υγειονομικές αρχές (για την Ελλάδα, ο ΕΟΔΥ) και το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων. 

1.1.α. Ενημέρωση από τον ιατρό

Πρωταρχική για την ενημέρωση πάνω σε ιατρική πράξη είναι η ενημέρωση από τον ιατρό. Αυτό κανονικά θα σήμαινε την ελευθερία του ιατρού να συμβουλεύσει τον ασθενή του σύμφωνα με την ελεύθερα διαμορφωμένη του άποψη, την εμπειρία του, σύμφωνα με επιστημονικές πληροφορίες που έχει από συναδέλφους κλπ. Αυτό θεσπίζει και ο Κώδικας Ιατρικής Δεοντολογίας: η ενημέρωση προέρχεται από τον ιατρό «με επιστημονική ελευθερία και ελευθερία της συνείδησής του κατά την άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος» (άρθρο 3 &1). Στην πράξη όμως υπάρχουν τρία ζητήματα. Πρώτον ενίοτε οι ιατροί συνήθως δεν παίρνουν το ρίσκο να διαφοροποιηθούν από μια θεσμική οδηγία και να την ελέγξουν αν είναι σωστή: στην πράξη περιορίζονται στο να επαναλαμβάνουν τις επίσημες οδηγίες που τους έχουν δοθεί. Δεύτερον, κάποιοι από αυτούς καθορίζουν τις επιλογές τους από το αν “εξυπηρετούν” κάποια εταιρεία φαρμάκων. Επειδή όμως οι περισστόεροι από αυτούς κάνουν ευσυνείδητα το καθήκον τους, σημαντικότερο είναι το τρίτο: στην περίπτωση που η άποψή τους διαφοροποιηθεί, τότε τα πράγματα δεν είναι και τόσο εύκολα γι' αυτούς. Για να μην μακρηγορούμε σε αυτό, ας περιοριστούμε στα του κορωναϊού: όσοι ιατροί επέλεξαν να δημοσιοποιήσουν την διαφορετική άποψή τους από την επίσημη σε σχέση με τον κορωνοϊό έστω και ελάχιστα, συκοφαντήθηκαν, έχασαν τη δουλειά τους, ή τους έγινε δίωξη. Στην Ελλάδα ξέρουμε ότι, ακόμη και όταν έκαναν το αυτονόητο, όπως το να ασκήσουν κριτική στην κυβέρνηση για το ότι δεν τους βοηθά, ότι δεν ενισχύει τα νοσοκομεία κλπ., τότε τους παρέπεμψαν σε Ένορκη Διοικητική Εξέταση ΕΔΕ! Η ελεύθερη και σωστή ενημέρωση προς τον πολίτη περνά από αυστηρά φίλτρα λογοκρισίας σε όλα τα επίπεδα. Περισσότερα στοιχεία όμως πάνω σε αυτό θα δώσω στο τέλος, στην ενότητα 7.3. Σε κάθε περίπτωση, η επιλογή είναι του ατόμου, και αυτό έχει την ευθύνη του εαυτού του και της πλήρους ενημέρωσής του. Κι εδώ ερχόμαστε στην δυνατότητα του ατόμου να ενημερωθεί.

1.1.β. «Δράσεις αντιμετώπισης της παραπληροφόρησης» από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή

«Στις 10 Ιουνίου, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ανακοίνωσε σημαντικές δράσεις για τηναντιμετώπιση της παραπληροφόρησης σχετικά με τη νόσο COVID-19 και θέσπισε πρόγραμμα παρακολούθησης των δράσεων που αναλαμβάνουν οι πλατφόρμες που υπογράφουν τον κώδικα για τον περιορισμό της εξάπλωσης της παραπληροφόρησης σχετικά με τη νόσο COVID-19». Σημαντικό μέρος αυτών των δράσεων έχουν να κάνουν με την προώθηση εγκεκριμένων πληροφοριών στο διαδίκτυο από τις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, καθώς και την παρεμπόδιση των μη εγκεκριμένων από το να έχουν ευρεία διάδοση. Έτσι, επισημαίνεται στην έκθεση αξιολόγησης των δράσεων, ότι ακολουθήθηκαν οι εξής παρεμβάσεις από τους συμβαλλόμενους - αναφέρεται συγκεκριμένα σε Google, Instagram, Twitter, Facebook, TikTok:

 • κατά την αναζήτηση πληροφοριών στην Google, οι εμφανίσεις των αποτελεσμάτων προωθούσαν τις σελίδες των «οργανισμών ελέγχου γεγονότων της ΕΕ», 

• «Το «κέντρο πληροφόρησης» για την COVID-19 των Facebook και Instagram κατηύθυνε πάνω από 2 δισεκατομμύρια άτομα παγκοσμίως σε πόρους από τον ΠΟΥ και άλλες υγειονομικές αρχές», 

• Το Facebook εμφάνισε επίσης οθόνες προειδοποίησης από ελέγχους γεγονότων για την παραπληροφόρηση σχετικά με τη νόσο COVID-19 σε πάνω από 4,1 εκατομμύρια καταχωρήσεις στην ΕΕ τον Ιούλιο και 4,6 εκατομμύρια τον Αύγουστο, 

• Το Twitter ανέφερε ότι, κατά την εκτίμησή του, το 80 % του παραβατικού περιεχομένου εντοπίστηκε από τα αυτοματοποιημένα συστήματά του. Κατά την ίδια περίοδο, περίπου 2,5 εκατομμύρια λογαριασμοί έκλεισαν βάσει των κατευθυντήριων γραμμών του Twitter για τη νόσο COVID-19. 

• Τον Σεπτέμβριο η Microsoft εμπόδισε πάνω από 2 εκατομμύρια διαφημιζόμενους να προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν χρήστες στις ευρωπαϊκές αγορές. Ο Bing είχε σχεδόν 3,5 εκατομμύρια επισκέπτες από χώρες της ΕΕ, των οποίων τα ερωτήματα αναζήτησης σχετικά με τη νόσο COVID-19 τους κατηύθυναν σε έγκυρες πληροφορίες από αξιόπιστες πηγές. 

• Συνολικά, η πλατφόρμα TikTok έχει τοποθετήσει σε περισσότερα από 7 εκατομμύρια βίντεο λέξεις, hashtag ή μουσική που σχετίζονται με τη νόσο COVID-19 που ανακατευθύνουν τους χρήστες σε αξιόπιστες και επαληθεύσιμες πηγές πληροφοριών.

Έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον η παρακάτω πρόταση που συναντάμε στις οδηγίες: «Οι ψευδείς ή παραπλανητικές πληροφορίες σχετικά με τον κορωνοϊό μπορούν να βλάψουν την κοινωνική συνοχή, αλλά, κυρίως, συνιστούν απειλή για τη δημόσια υγεία. [...]Το περιεχόμενο μπορεί να μην είναι παράνομο όπως ορίζεται από τον νόμο, ωστόσο, είναι επιβλαβές». Με άλλα λόγια, για την Επιτροπή υπάρχουν οι νόμοι που ορίζουν τα σχετικά με τις ψευδείς ειδήσεις και το πως τιμωρούνται, αλλά υπάρχουν και άλλες επιβλαβείς δράσεις, απόψεις και πληροφορίες που τις «καταπολεμούμε», όχι όμως με νόμιμα μέσα, μιας και δεν υπάρχει αντίστοιχος νόμος. Έτσι, ο ορισμός της βλάβης είναι αυθαίρετος! Πόσο εξόφθαλμα παράνομη είναι μια τέτοια διαδικασία, και πόσο στο απυρόβλητο αισθάνεται ένας επίσημος οργανισμός να το λέει δημόσια; [Δείτε σχετικά και τη σελίδα Καταπολέμηση της Παραπληροφόρησης, της ΕΕ].

Ως χρήστες του διαδικτύου και των κοινωνικών μέσων έχουμε αντιληφθεί στην πράξη πως λαμβάνουμε συγκεκριμένη και “εγκεκριμένη” πληροφόρηση, και πως η όποια διαφορετική μας άποψη λογοκρίνεται ή καταστέλλεται. Για παράδειγμα, το Facebook χρησιμοποιεί διάφορες μεθόδους λογοκρισίας, κρυφές ή φανερές: άρνηση ανάρτησης, άρνηση αποστολής μηνύματος με σύνδεσμο που δεν εγκρίνει (ή τον στέλνει αλλά στον παραλήπτη δεν ανοίγει), περιορισμένη θέαση της ανάρτησης (από ελάχιστους ή και κανέναν), μέχρι και μπλοκάρισμα λογαριασμού. Το αναφέρει άλλωστε και στους κανονισμούς του για την καταπολέμηση της παραπληροφόρησης.

 * * *

Το θέμα είναι τεράστιο και πολύ ενδιαφέρον. Από τα λίγα παραδείγματα που θέσαμε, βλέπουμε ότι η συναίνεση, που είναι απαραίτητη για κάθε ιατρική πράξη, δεν πρέπει να δίνεται απλώς αλλά να έχει γίνει ύστερα από ενημέρωση. Και βλέπουμε ότι, στην εποχή που ζούμε και με αφορμή την Covid19, η πληροφόρηση, που είναι προϋπόθεση της συναίνεσης, δεν γίνεται με τρόπο που να εξασφαλίζει την πληρότητα και την ελευθερία της. Κι αυτό είναι ένα τεράστιο πρόβλημα, νομικό, ηθικό, αλλά και πολιτικό.

Σε κάθε περίπτωση, σε σχέση με τον υποχρεωτικό εμβολιασμό, καταλαβαίνουμε ότι, τόσο η νομική οριοθέτηση όσο και η άποψη της βιοηθικής και ιατρικής δεοντολογίας είναι πολύ αυστηρά και συγκεκριμένα θεσπισμένες. Είναι αποδεδειγμένο πέραν πάσης αμφιβολίας ότι η υποχρεωτικότητα της οποιασδήποτε ιατρικής πράξης είναι παράνομη, σύμφωνα και με τον νόμο. Αλλά, κι αν ο νόμος άλλαζε κατά το δοκούν, το ίδιο το Σύνταγμα θα απαγόρευε μια τέτοια επιβολή.