Υποχρεωτικός Εμβολιασμός Δίκαιο και Βιοηθική ( Μέρος 5ο - Περί "Εμμεσης" Υποχρεωτικότητας και Άλλων Εκβιασμών )

 

Νέλλη Ψαρρού

(Ακολουθεί απόσπασμα της έρευνας . Ολόκληρη την έρευνα μπορείτε να τη βρείτε εδώ)

Περί "Εμμεσης" Υποχρεωτικότητας και Άλλων Εκβιασμών

5. Καμία εταιρεία δεν έχει τη νομική δυνατότητα να αποφασίσει περιορισμούς που θίγουν συνταγματικά δικαιώματα των πολιτών.

Οι νόμοι και οι διεθνείς κανονισμοί είναι ξεκάθαροι και ισχύουν για όλους. Το επιχείρημα της “ελεύθερης αγοράς” είναι προσχηματικό. Πολύ περισσότερο όταν αυτή η “ελεύθερη αγορά” χρηματοδοτείται από το κράτος, όπως στην περίπτωση των εμβολίων αλλά και των τυχών αποζημιώσεων. Η επιλεκτική χρηματοδότηση ερευνών αποτελεί παρέμβαση στην ελεύθερη αγορά υπέρ τρίτου.

 

 Και θα πρέπει να γνωρίζουν ενδεχομένως και αυτοί που οικειοθελώς δεν θα εμβολιαστούν -γιατί όπως είπα ο εμβολιασμός δεν θα είναι υποχρεωτικός- μπορεί να θέλουν να ταξιδέψουν και να μην μπορούν. Είναι τόσο απλό. Εγώ δεν πρόκειται να κυνηγάω με το εμβόλιο στο δρόμο ανθρώπους οι οποίοι δεν θέλουν να εμβολιαστούν, αλλά θα πρέπει να γνωρίζουν ότι αναλαμβάνουν μία ευθύνη απέναντι στον εαυτό τους. Και μπορεί, όχι εμείς αλλά η ίδια η αγορά, η ελεύθερη οικονομία να επιβάλλει τέτοιους περιορισμούς που να είναι η ζωή τους λίγο πιο δύσκολη.

Τα παραπάνω είπε σε συνέντευξή του ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στον ραδιοφωνικό σταθμό Status Press στις 28 Νοεμβρίου (απομαγνητοφώνηση και video). Και θα πρέπει να πούμε με κάθε βεβαιότητα πως ψεύδεται. Ψεύδεται σε κάθε σκέλος της δήλωσής του: στο σκέλος του υποχρεωτικού εμβολιασμού, στο σκέλος της ελευθερίας της αγοράς να επιβάλει αντισυνταγματικούς περιορισμούς, και στο σκέλος πως η ελεύθερη αγορά είναι ενεργή σε σχέση με τον κορωνοϊό. Ας τα δούμε ένα-ένα.

 

 

5.1. Η Κυβέρνηση Έχει Ψηφίσει τον Υποχρεωτικό Εμβολιασμό

 

Ο πρωθυπουργός δηλώνει στα ΜΜΕ την πρόθεσή του να είναι προαιρετικός ο εμβολιασμός. Εφόσον, προφανώς, δεν μπορούμε να θεωρήσουμε την δήλωσή του αυτή δεσμευτική (δεν θα ήταν η πρώτη ούτε η τελευταία δήλωσή του που αίρεται κατά το δοκούν), θα πρέπει να δούμε τι προετοιμασίες κάνει η κυβέρνηση σχετικά με αυτό. Και -ω! τι έκπληξη- μέσα στο 2020 έχουν υπάρξει 2 νομοθετικές παρεμβάσεις που προετοιμάζουν νομικά το έδαφος για υποχρεωτικό εμβολιασμό. Η πρώτη ήρθε νωρίς-νωρίς, στις 25 Φεβρουαρίου 2020, με Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου (ΦΕΚ Α/42/25.2.2020) που είχε τίτλο Κατεπείγοντα μέτρα αποφυγής και περιορισμού της διάδοσης κορωνοϊού. Τα μέτρα αυτά συνίστανται: «Στην υποχρεωτική υποβολή σε κλινικό και εργαστηριακό ιατρικό έλεγχο, υγειονομική παρακολούθηση, εμβολιασμό, φαρμακευτική αγωγή και νοσηλεία προσώπων, για τα οποία υπάρχουν εύλογες υπόνοιες ότι μπορεί να μεταδώσουν άμεσα ή έμμεσα τη νόσο, ... [και προσώπων] που προέρχονται από περιοχές όπου έχει παρατηρηθεί μεγάλη διάδοση της νόσου» (άρθρο 1 §2α,β). Στη συγκεκριμένη μάλιστα ΠΝΠ αναφέρονται συνοπτικά πολλά από τα μέτρα που πάρθηκαν στη συνέχεια (κλείσιμο σχολείων, εγκλεισμός πολιτών, περιορισμός μεταφορών κλπ), παρόλο που η εξάπλωση της νόσου ήταν ακόμη σε πρώιμο στάδιο, στην Ιταλία εμφανίστηκε πρώτο κρούσμα στις 21/2, στην Ελλάδα δεν είχε εμφανιστεί ακόμη (εμφανίστηκε στις 26/2), και η πανδημία κηρύχτηκε στις 11 Μαρτίου.

 

 Στις 11 Μαρτίου, επίσης, δημοσιεύτηκε ο νόμος 4675/2020 (ΦΕΚ Α/54/11.3.2020) όπου προβλέπεται πως «σε περιπτώσεις εμφάνισης κινδύνου διάδοσης μεταδοτικού νοσήματος, που ενδέχεται να έχει σοβαρές επιπτώσεις στη δημόσια υγεία, μπορεί να επιβάλλεται, με απόφαση του Υπουργού Υγείας, μετά από γνώμη της ΕΕΔΥ, υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού με σκοπό την αποτροπή της διάδοσης της νόσου. Με την ανωτέρω απόφαση ορίζονται η ομάδα του πληθυσμού ως προς την οποία καθίσταται υποχρεωτικός ο εμβολιασμός με καθορισμένο εμβόλιο, η τυχόν καθορισμένη περιοχή υπαγωγής στην υποχρεωτικότητα, το χρονικό διάστημα ισχύος της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού, το οποίο πρέπει πάντοτε να αποφασίζεται ως έκτακτο και προσωρινό μέτρο προστασίας της δημόσιας υγείας για συγκεκριμένη ομάδα του πληθυσμού, η ρύθμιση της διαδικασίας του εμβολιασμού και κάθε άλλη σχετική λεπτομέρεια» (άρθρο 4 §3Αiiiβ). Εδώ διατυπώνεται η υποχρεωτικότητα του εμβολιασμού για τον ευρύ πληθυσμό και σε επίπεδο νόμου για πρώτη φορά – πέραν δηλαδή του υπάρχοντος νόμου για την εγγραφή στο σχολείο. Μάλιστα διατυπώνεται και έξω από το ειδικό πλαίσιο της προηγούμενης πράξης νομοθετικού περιεχομένου που αφορούσε έκτακτα μέτρα για τον κορωνοϊό, αλλά γενικώς για μεταδοτικό νόσημα. Παρόλα αυτά, ο νομοθέτης είναι προσεκτικός και θέτει, με την δεύτερη πρόταση, συγκεκριμένες προϋποθέσεις ισχύος διότι η καθολική επιβολή του εμβολιασμού δεν μπορεί να σταθεί νομικά. Θέτει δηλαδή χρονικούς και τοπικούς περιορισμούς, για περιορισμένη ομάδα ανθρώπων και μόνο ως έκτακτο και προσωρινό μέτρο προστασίας. Βεβαίως, αυτό θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως “παραθυράκι” για την επιβολή του εμβολιασμού σιγά-σιγά και ανά ομάδα πληθυσμού. Θα μπορούσε αν η επιβολή ιατρικής πράξης σε άνθρωπο, ακόμη και με περιορισμούς, δεν μπορεί να σταθεί στον νομικό μας πολιτισμό! Πάντως, η ρητή πρόβλεψη στον νόμο του «έκτακτου και προσωρινού μέτρου» ισχύει για οποιαδήποτε εξαίρεση προβλέπει το Σύνταγμα και γενικώς για οποιαδήποτε έκτακτη συνθήκη. Οι προβλέψεις για τον κορωνοϊό οφείλουν να έχουν συγκεκριμένο χρονικό ορίζοντα.

 

 [Παρενθετικά να αναφέρω ότι, ο παραπάνω νόμος στο σημείο που αναφέρεται στις Αρχές για τη Δημόσια Υγεία θεσπίζει και την «άμβλυνση των επιπτώσεων των ανισοτήτων ως προς κοινωνικο-οικονομικούς προσδιοριστές της υγείας, όπως η φτώχεια, η ανεργία, το γήρας και η αναπηρία, φύλο και εθνικότητα» (άρθρο 2 §2γ). Να υποθέσουμε πως την αποστολή προστίμων από την ΑΑΔΕ από το 2014(!) και κλήσεων της τροχαίας από το 2016-7 του τελευταίου διμήνου, η κυβέρνηση την εντάσσει σε αυτή την προσπάθεια ελάφρυνσης των νοικοκυριών που απειλούνται με φτωχοποίηση λόγω των συνθηκών;]

 

Τέλος, στις 30 Οκτωβρίου ψηφίστηκε η απόφαση για την Σύσταση Εθνικού Μητρώου Εμβολιασμών, όπου θα γίνεται η «ακριβής καταγραφή των εμβολίων  που διενεργούνται σε κάθε πρόσωπο που ανήκει στον γενικό πληθυσμό της χώρας (παιδιά και ενήλικες), ιδίως κατ' εφαρμογή του Εθνικού Προγράμματος Εμβολιασμών». Μερικοί από τους στόχους του προγράμματος είναι: «(ζ) Να καταστεί δυνατή η προσωποποιημένη ειδοποίηση των προσώπων και των οικογενειών σχετικά με εμβολιασμό, (η) Να καταστεί δυνατή η παραγωγή βεβαίωσης διενέργειας εμβολιασμών, στις περιπτώσεις που αυτή απαιτείται για συγκεκριμένες νόμιμες χρήσεις (όπως για την εγγραφή σε σχολική μονάδα, για ταξίδι σε χώρα με συγκεκριμένες υποχρεώσεις εμβολιασμού, κ.λπ.). (θ) Να καταστεί δυνατή η συλλογή πληροφοριών για πρόσωπα που πρέπει να προσεγγιστούν από τις υπηρεσίες δημόσιας υγείας στο πλαίσιο αντιμετώπισης τοπικής ή εκτεταμένης επιδημίας με σκοπό την οργάνωση του εμβολιασμού τους ή ελαττωματικής παρτίδας εμβολίου, με σκοπό τη συστηματική παρακολούθησή τους» (Άρθρο 1 §2). Να σημειωθεί ότι η προϋπόθεση (η) ήδη υλοποιείται εδώ και χρόνια για τις χώρες που απαιτούν για την είσοδο των ταξιδιωτών να έχουν κάνει το εμβόλιο του κίτρινου πυρετού. Είναι εύλογη λοιπόν η ανησυχία ότι οι δημοσιεύσεις περί “διαβατηρίου εμβολιασμού” και “υποχρεωτικών εμβολιασμών”, όσο κι αν διαψεύδονται, εμπίπτουν στην συνήθη τακτική της προετοιμασίας και εξοικείωσης του πληθυσμού για κάτι που ξεκάθαρα προετοιμάζεται.

Ας μην έχουμε λοιπόν καμία αμφιβολία για τις προθέσεις της κυβέρνησης. Που άλλωστε δεν πρόκειται για δικές της πρωτοβουλίες: σχετικές δηλώσεις έχουν γίνει και από κυβερνητικά στελέχη και σε άλλες χώρες, και μάλιστα την ίδια χρονική περίοδο. Στην Βρετανία, για παράδειγμα, την ίδια περίοδο (τέλη Νοεμβρίου) υπουργοί δήλωναν ότι ίσως υπάρξει “διαβατήριο ανοσίας” για την ελεύθερη πρόσβαση παντού και αυτό θα το εξέταζαν με βάση τις δυνατότητες της τεχνολογίας. Λίγο αργότερα, άλλος υπουργός είπε ότι δεν μελετάνε κάτι τέτοιο. Μοιάζει για μελετημένη τεχνική δημιουργίας σύγχυσης στους πολίτες παρά για συνεχόμενες αντιφατικές δηλώσεις άσχετων υπουργών σε διάφορες χώρες την ίδια περίοδο. Πάντως, στην Ισπανία ο διευθυντής του Κέντρου Επειγόντων Συναγερμών Υγείας, Fernando Simon, είπε πως “ελπίζουμε να μην χρειαστεί να είναι υποχρεωτικό”, και ο υπουργός υγείας στην Ιταλία, Roberto Speranza, πως «ελπίζουμε να επιτύχουμε ανοσία αγέλης χωρίς υποχρεωτικότητα, αλλά η ανοσία πρέπει να επιτευχθεί» (δείτε εδώ).  Ακόμη και στην Αυστραλία, που γενικώς έχει αυστηρότερη στάση στον εμβολιασμό, ο πρωθυπουργός Scott Morrison δήλωσε πως ο εμβολιασμός «θα πρέπει να είναι υποχρεωτικός, στο μέτρο που αυτό μπορεί να γίνει!

 

Αλλά και στις χώρες που δηλώνουν ενάντια στον υποχρεωτικό εμβολιασμό, δεν γνωρίζω τι έχουν ψηφίσει στο μεταξύ και παραμένει ανεφάρμοστο προσωρινώς αλλά εν ισχύ - όπως δηλαδή και στην Ελλάδα. Στη Δανία, για παράδειγμα η πρόθεση υπάρχει, και μάλιστα για την επιβολή κράτους αστυνόμευσης και αυθαιρεσίας, με αφορμή την υγεία: στα μέσα Νοεμβρίου έληγε η προθεσμία διαβούλευσης για νέο νόμο, που μεταξύ άλλων προέβλεπε: όσοι προσβάλλονται με μεταδιδόμενο ιό θα μπορεί να τους γίνει εξέταση, να νοσηλευτούν, να θεραπευτούν και να μπουν σε απομόνωση με τη βία· το Υπουργείο Υγείας θα μπορεί να ορίζει τις ομάδες που οφείλουν να εμβολιαστούν προκειμένου να περιοριστεί η μεταδιδόμενη νόσος· όσοι αρνούνται τα ανωτέρω μπορεί να τους επιβάλλονται μέσω της φυσικής τους κράτησης, στην οποία θα έχει δικαιοδοσία και η αστυνομία. Από περιορισμένες πηγές, και κυρίως από το facebook, υπήρξε η πληροφορία πως πραγματοποιήθηκαν εκτενείς διαμαρτυρίες επί πολλές ημέρες που είχαν ως αποτέλεσμα την απόσυρση του νομοσχεδίου ή των διατάξεων, όμως, δεν κατέστη δυνατόν να βρω στοιχεία πάνω σε αυτό - ως αποτέλεσμα της υφιστάμενης λογοκρισίας.

 

Αν τα παραπάνω μέτρα ακούγονται ακραία, είναι επειδή δεν μαθαίνουμε γι' αυτά, ούτε για τις χώρες που ήδη εφαρμόζονται - κι αυτό συνιστά ήδη, στους 10 μήνες τώρα της πανδημίας, ένα σοβαρότατο έλλειμα δημοκρατίας και διαφάνειας. Αλλά τι λέω, εδώ δεν γνωρίζουμε για την χώρα μας. Στην Ελλάδα με Υπουργική Απόφαση της 26/9/2020 (Αριθμ. Δ1α/Γ.Π.οικ. 59624, ΦΕΚ 4138/Β/26-9-2020) ορίζεται ο «προσωρινός περιορισμός για δεκατέσσερις (14) ημέρες, επιβεβαιωμένων θετικών κρουσμάτων κορωναϊού COVID-19, των ακόλουθων κατηγοριών: α) προσώπων που στερούνται μόνιμης κατοικίας στην ελληνική επικράτεια, β) προσώπων που διαμένουν σε δομές φιλοξενίας και γ) προσώπων που ανήκουν σε πολυπληθείς οικογένειες και δεν έχουν τη δυνατότητα απομόνωσής τους, τα οποία είναι ασυμπτωματικά και δεν χρήζουν εισαγωγής ή περαιτέρω νοσηλείας σε δημόσιο νοσοκομείο, για προληπτικούς λόγους προστασίας της δημόσιας υγείας από την περαιτέρω διασπορά του κορωναϊού COVID-19 στην ελληνική Επικράτεια, κατά τα αναφερόμενα στην από 25.9.2020 εισήγηση της Εθνικής Επιτροπής Προστασίας Δημόσιας Υγείας έναντι του κορωναϊού COVID-19». Με απλά λόγια, σύμφωνα με το (γ), τα αρμόδια όργανα θα έχουν την νομική δυνατότητα να πάρουν με τη βία κάποιον που είναι θετικός και να τον απομονώσουν μακριά από την οικογένειά του για την προστασία αυτής! Παραβίαση του οικογενειακού ασύλου (που θεσπίζεται στο άρθρο 9 του Συντάγματος) για την προστασία της ίδιας της οικογένειας; Ο ιατρός και ερευνητής  Κωνσταντίνος Φαρσαλινός το χαρακτηρίζει ως «μέτρο που ισοπεδώνει την ανθρώπινη αξία, αξιοπρέπεια και ιδιωτικότητα, και καταπατά βάναυσα θεμελιώδη δικαιώματα ... H απομόνωση των θετικών στον ιό είναι υποχρέωση και πρέπει να διασφαλιστεί. Η χωρίς συναίνεση μεταφορά και απομόνωση αυτών σε χώρο επιλογής των αρχών είναι παράνομη και ακραία καταπάτηση θεμελιωδών δικαιωμάτων», όταν εφαρμόζεται σε άτομα που έχουν οικογενειακή εστία. Κι ας μη νομίζει κανείς ότι ο νόμος ψηφίστηκε για να μην εφαρμοστεί: στις 17 Δεκεμβρίου ο υφυπουργός Πολιτικής Προστασίας Νίκος Χαρδαλιάς ανακοίνωσε “σκληρά μέτρα” για την Δυτική Αττική, μεταξύ αυτών και την «απομόνωση των επιβεβαιωμένων κρουσμάτων που δεν χρήζουν νοσηλείας σε νοσοκομείο, σε χώρους και δομές που έχουν ήδη εξασφαλιστεί γι αυτό το σκοπό από την γενική γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και ειδικά σε περιπτώσεις που η κατ’ οικον. απομόνωση δεν κρίνεται εφικτή και εγκυμονεί κινδύνους για άλλα μέλη της οικογένειας». Η μέριμνα της πολιτείας για τον πολίτη τώρα περνά σε άλλο επίπεδο - ξεπερνώντας την συνταγματική της υποχρέωση και περιορισμό ταυτοχρόνως στα της δημόσιας υγείας. Άραγε, αυτή η με τη βία απομόνωση, στο βαθμό που προτείνεται για λόγους υγείας σε θετικό ασθενή, δεν συνιστά ιατρική πράξη; Δεν απαιτείται λοιπόν η συναίνεση, όπως απαιτείται σε κάθε ιατρική πράξη;

 

Συνοψίζοντας, στην Ελλάδα η κυβέρνηση -σε πρωτοφανή αρμονία με όλη την αντιπολίτευση- είναι έτοιμη από νομοθετικής άποψης να επιβάλει αυτά που το Σύνταγμα απαγορεύει. Προς το παρόν δεν χρειάζεται να το δηλώσει μιας και δεν είναι πρακτικά έτοιμη να το εφαρμόσει: τα εμβόλια που θα έρθουν στην Ελλάδα θα είναι ανά παρτίδες, και δεν θα φτάνουν ούτως ή άλλως για όλους - όπως είναι λογικό. Άλλωστε, είναι πιο εύκολο και “έξυπνο” να μοιράσει τον κόσμο ανά κατηγορία πληθυσμού, με προτεραιότητα σε δήθεν ομάδες που επιβάλλεται να εμβολιαστούν λόγω εργασίας (υγειονομικοί, ευάλωτοι κλπ) κι έτσι να διασπάσει την προσοχή - ούτως ή άλλως η διάσπαση ήταν πάντα η μέθοδος επιτυχούς επιβολής. Οι νόμοι είναι ήδη ψηφισμένοι.

 

 

5.2. Τα Όρια της Ελεύθερης Αγοράς τα Θέτουν το Σύνταγμα και οι Νόμοι

 

Το δεύτερο κραυγαλέο ψέμα δια στόματος Κυριάκου Μητσοτάκη είναι ότι, δεν θα επιβάλουν τον εμβολιασμό αλλά μπορεί να το επιβάλει η ελεύθερη αγορά! Εδώ τα πράγματα είναι πιο εύκολα στην τεκμηρίωση. Οι άνθρωποι, οι ενώσεις τους, η ιδιωτική πρωτοβουλία, οι επιχειρήσεις, τα πάντα μέσα σε μια επικράτεια ρυθμίζονται από το Σύνταγμα (πρωτίστως) και τους νόμους της, και επιβλέπονται από τις αρμόδιες δημόσιες αρχές. Δεν υφίσταται το ότι καθένας κάνει οτιδήποτε θελήσει, τουλάχιστον σε θεωρητικό και νομικό επίπεδο. Δηλαδή, για να πάρουμε το παράδειγμα του κυρίου πρωθυπουργού, αν μια αεροπορική εταιρεία πει αύριο το πρωί, “εγώ στις πτήσεις μου δεν θα βάζω μαύρους ή εβραίους ή ομοφυλόφιλους, ή… γυναίκες”, φαντάζεστε τι έχει να γίνει; Και δεν θα παρέμβει ο εισαγγελέας την ίδια στιγμή και θα διωχθεί ο υπεύθυνος και η εταιρεία για παραβίαση των πολλαπλών νόμων περί ισότητας, περί μη διακρίσεων βασισμένων στο φύλο, στη φυλή, στο θρήσκευμα κλπ; Και δεν θα μιλήσουν όλοι για τις συνταγματικές και διεθνείς διατάξεις περί ανθρώπινης αξιοπρέπειας που παραβιάζονται; Και δεν θα πάρουν φωτιά οι “πένες” των υπερασπιστών των δικαιωμάτων, που τώρα έχουν εξαφανιστεί (στην καλύτερη περίπτωση); Δεν νομίζω πως χρειάζεται να παραθέσω εδώ όλους τους σχετικούς νόμους και διατάξεις για να πείσω κανέναν: τα συνταγματικώς κατοχυρωμένα δικαιώματα δεν μπορεί κανείς να τα παραβεί με απλή δήλωσή του. Ας αναφέρω μόνο ενδεικτικά την Παγκόσμια Διακήρυξη για την Βιοηθική και τα Ανθρώπινα Δικαιώματα της UNESCO, που ορίζει στο άρθρο 11 ότι δεν μπορεί να γίνει διάκριση εναντίον κανενός ή ο στιγματισμός του για κανένα λόγο σε ότι αφορά την αξιοπρέπεια, τα δικαιώματα και τις ελευθερίες του (Non-discrimination and non-stigmatization).

 

Με απλά λόγια, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης, πρωθυπουργός της χώρας και χρόνια βουλευτής, άρα γνώστης των νόμων, λέει ότι “ε, αν η εταιρεία θέλει να βάλει επιβάτες που θα έχουν κάνει εμβόλιο, εγώ τι να κάνω;”, ουσιαστικά κάνει ψυχολογικό εκβιασμό και καλεί και άλλες εταιρείες να συνδράμουν σε αυτό - δεδομένου ότι παρόμοιες δηλώσεις είχαμε και σε διεθνές επίπεδο. Όταν μάλιστα η μόνη σχετική δήλωση έγινε από μια αεροπορική εταιρεία, την αυστραλιανή Quanta. Αλλά και πάλι, καμία καφετέρια, συναυλιακό κέντρο ή γήπεδο δεν δήλωσε κάτι ανάλογο. Παρόλα' αυτά βγήκαν διάφοροι πολιτικοί να πουν ότι, ίσως δεν θα μπορούμε να πηγαίνουμε χωρίς πιστοποιητικό εμβολιασμού. Με αυτές τις δηλώσεις οι πολιτικοί προσκαλούν ουσιαστικά τις εταιρείες να προβούν σε ανάλογες ώστε να πιεστούν οι πολίτες· και πάλι η υπόθεση ανάγεται στον ψυχολογικό εκβιασμό. Σε περίπτωση υλοποίησης, αν δηλαδή μια εταιρεία αρνηθεί την πρόσβαση σε κάποιον λόγω μη εμβολιασμού και οι αρχές δεν παρέμβουν αυτεπάγγελτα, τότε ο προσβαλλόμενος πολίτης μπορεί με μήνυσή του να λάβει μια πολύ μεγάλη αποζημίωση, και να τεθεί κι ένα προηγούμενο στη διεθνή νομολογία. Το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τους εργοδότες: δεν μπορούν να απαιτήσουν από τους εργαζόμενους μέτρα μη θεσπισμένα και μάλιστα αντισυνταγματικά.

 

Ο λόγος άλλωστε που οι μεγάλες εταιρείες, και κυρίως οι πολυεθνικές,  επιθυμούν διακαώς την λεγόμενη Σύμπραξη Ιδιωτικού και Δημόσιου Τομέα (ΣΔΙΤ) είναι ακριβώς αυτός: χρειάζονται τα κράτη για να θεσμοθετούν και να επιβάλουν στον πληθυσμό αυτά που οι ίδιες δεν έχουν τη δικαιοδοσία να το κάνουν. Ο άλλος λόγος είναι βέβαια οι επιχορηγήσεις: αν και σε μια ελεύθερη αγορά δεν νοείται το κράτος να επιχορηγεί μια ιδιωτική επιχείρηση (μάλιστα η Ελλάδα έχει λάβει πρόστιμα από την ΕΕ για την επιδότηση δημόσιων υπηρεσιών επειδή έτσι, λέει, παρεμβαίνει στον ελεύθερο ανταγωνισμό), σε πολλές περιπτώσεις, και ειδικότερα στην περίπτωση του κορωναϊού, οι εταιρείες έχουν χρηματοδοτηθεί από τα κράτη με τον πιο επίσημο τρόπο – από τα κράτη και τους διεθνείς φιλάνθρωπους για να είμαστε ακριβείς. Με λίγα λόγια, οι ΣΔΙΤ είναι η επιτομή της σύγκρουσης συμφερόντων.

 

 

5.3. Η Επιδοτούμενη Αγορά δεν είναι Ελεύθερη Αγορά

Κι εδώ ερχόμαστε στο τρίτο σκέλος που αναφέραμε παραπάνω των δηλώσεων του πρωθυπουργού, ότι δηλαδή υπάρχει και λειτουργεί η ελεύθερη αγορά - σε σχέση πάντα με τον Covid 19. Για να παραχθούν τα εμβόλια για τον κορωνοϊό δόθηκαν χρήματα από τα κράτη και τους συνασπισμούς τους - περίπου 10-18 δις δολάρια από τις ΗΠΑ  και 15,9 δις ευρώ από πρωτοβουλία της ΕΕ που απευθύνθηκε σε όλο τον κόσμο (δείτε κατάσταση των χωρών/ποσών). Έτσι μειώθηκε το ρίσκο της βιομηχανίας και μπόρεσαν να συμπιεστούν κάποιοι από τους χρόνους της έρευνας. Επίσης, και τα κράτη δεσμεύτηκαν ότι θα το αγοράσουν, και οι εταιρείες δεσμεύτηκαν για το πόσα κομμάτια θα κρατήσουν για την κάθε χώρα. Οι χώρες θα αγοράσουν τα εμβόλια σε τιμή που δεν έχει ορισθεί(!), και ούτε έχουν δεσμεύσει τις εταιρείες ότι θα μοιραστούν την τεχνογνωσία τους. Άρα, το κόστος δημόσιο, το κέρδος ιδιωτικό!

 

Και τι γίνεται με το νομικά κατοχυρωμένο δικαίωμα των πολιτών σε αποζημίωση, αν κάτι του συμβεί από το προϊόν; Αυτό το ανέλαβαν τα κράτη: οι εταιρείες έχουν πλήρη ασυλία για τυχόν παρενέργειες των εμβολίων. Σε σχετική ερώτηση που κατατέθηκε στο Ευρωκοινοβούλιο, η επίσημη απάντηση είναι: «Η Επιτροπή διασφάλισε ότι η συμφωνία με την AstraZeneca συνάδει πλήρως με το δίκαιο της ΕΕ και ιδίως ότι σέβεται πλήρως και προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτών, σύμφωνα με την οδηγία για την ευθύνη λόγω ελαττωματικών προϊόντων. Σύμφωνα με την οδηγία, η ευθύνη βαρύνει τον παρασκευαστή. Ωστόσο, προκειμένου να αντισταθμιστούν οι πιθανοί κίνδυνοι που αναλαμβάνουν οι παρασκευαστές λόγω του ασυνήθιστα μικρότερου χρονικού διαστήματος για την ανάπτυξη εμβολίων, η συμφωνία προβλέπει ότι τα κράτη μέλη αποζημιώνουν τον παρασκευαστή για ενδεχόμενες ευθύνες που προκύπτουν, μόνο υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις που καθορίζονται στη συμφωνία». Για να δούμε λίγο τις συγκεκριμένες προϋποθέσεις... Ουπς! Δυστυχώς, δεν μπορούμε: τίθεται ζήτημα εμπιστευτικότητας των πληροφοριών! Ναι, αυτή είναι η απάντηση που πήρε η κοινοβουλευτική ομάδα του ΚΚΕ στην ΕΕ όταν αιτήθηκε τη δημοσιοποίηση των συμβολαίων με τις φαρμακοβιομηχανίες: «το αίτημα για δημοσιοποίηση των συμβάσεων απαιτεί συναίνεση των εταιρειών…»!

Ωραία ελεύθερη αγορά είναι αυτή, κύριε πρωθυπουργέ!

 

 

 

 

6) Η πολιτική προεπιλογή από τις κυβερνήσεις σκευασμάτων που προκρίνεται ή δεν προκρίνεται να χρησιμοποιηθούν συνιστά παρεμπόδιση της ελεύθερης έρευνας.

 

 

«Η τέχνη και η επιστήμη, η έρευνα και η διδασκαλία είναι ελεύθερες. Η ανάπτυξη και η προαγωγή τους αποτελεί υποχρέωση του κράτους» (Σύνταγμα, άρθρο 16 §1).

 

Η έρευνα, ειδικά όταν γίνεται για το κοινό καλό, οφείλει να είναι ελεύθερη και να ενισχύεται από το κράτος. Στην περίπτωση του κορωνοϊού, όμως, συμβαίνουν διάφορα παράξενα. Καταρχάς, τα κράτη έχουν επιλέξει συγκεκριμένες εταιρείες τις οποίες χρηματοδοτούν για την παραγωγή εμβολίου, και μάλιστα χωρίς να έχουν θέσει ως όρο την ελεύθερη διάθεση των αποτελεσμάτων τους - έστω και μετά από ένα εύλογο χρονικό διάστημα. Αυτό συνιστά ήδη μια σημαντική παρέμβαση. Δεν είναι όμως η μόνη. Για παράδειγμα, η ΕΕ απείλησε την Ουγγαρία με κυρώσεις στην περίπτωση που αυτή επιλέξει να προμηθευτεί το εμβόλιο Sputnic V που ετοιμάζεται στη Ρωσία (συμβατικής τεχνολογίας). Μια τέτοια απειλή συνιστά παρεμπόδιση της ελεύθερης επιλογής και διάθεσης των εμβολίων, και μάλιστα με κριτήρια προφανώς πολιτικά και οικονομικά. Αυτή την κίνηση ο χειρουργός Δημήτρης Γάκης (τ. δ/ντης στο ΑΧΕΠΑ) χαρακτηρίζει «αδιανόητη», αλλά και άλλες επιλογές, όπως την παρακάτω: «… την απαράδεκτη εμμονή της ηγεσίας της Ευρώπης να ελεγχθούν τα εμβόλια μόνο από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκου και μετά να χρησιμοποιηθούν από τις χώρες μέλη. Θα θυμίσω ότι η αυτονομία των χωρών μελών επιτρέπει και, κατ’ εμέ, επιβάλλει τον έλεγχο κάθε φαρμάκου από έμπιστα εργαστήρια της». Να σημειωθεί εδώ ότι, ο πρόεδρος του ΕΟΦ κ. Δημήτρης Φιλίππου, δήλωσε ότι βάσει της ευρωπαϊκής και εθνικής νομοθεσίας, τα βιολογικά ιατρικά προϊόντα πρέπει να εγκρίνονται από τον αντίστοιχο ευρωπαϊκό ΕΟΦ (European Medicine Agency, EMA),  και στην Ελλάδα ο ΕΟΦ αναλαμβάνει τη διάθεση, εποπτεία κλπ. Όμως, όπως είπαμε νωρίτερα, τα εμβόλια με συνθετικό mRNA δεν μπορούν να θεωρηθούν βιολογικά!

 

Από δημοσίευμα της εφημερίδας Το Έθνος στις 27 Νοεμβρίου 2020 μαθαίνουμε και κάτι ακόμη πολύ σημαντικό για την έρευνα στη χώρα μας. Ερευνητές του νοσοκομείου Παπανικολάου σε συνεργασία με το ΑΧΕΠΑ έχουν ξεκινήσει έρευνα για την θεραπεία ασθενών με Covid 19 χρησιμοποιώντας ειδικά Τ-λεμφοκύτταρα – μέθοδος που χρησιμοποιείται ήδη στο Παπανικολάου για άλλες ασθένειες. Τα Τ-λεμφοκύτταρα παίρνονται από δότη που έχει αναρρώσει από κορωνοϊό και δίνονται σε ασθενείς όπου λειτουργούν ως έτοιμη άμυνα. Η θεραπεία αυτή, που θεωρούν ότι είναι πιο αποτελεσματική από τα μονοκλωνικά αντισώματα, ερευνάται από τον Μάιο, έχει ήδη ολοκληρώσει την προκλινική μελέτη, και είναι έτοιμη να περάσει στις κλινικές δοκιμές. Όμως, δεν μπορεί να προχωρήσει λόγω έλλειψης χρηματοδότησης. Τους λείπουν 200-250.000 ευρώ για να προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο, και αναζητούν χρηματοδότηση! Μάλιστα, ένα μήνα μετά την δημοσιοποίηση του παραπάνω κωλύματος, τα Χριστούγεννα, ανακοινώθηκε ότι βρέθηκαν τα χρήματα από δωρεές - μεταξύ αυτών και της Επιτροπής 2021! Αυτό που είναι εξωφρενικό στην όλη υπόθεση είναι πως τα χρήματα που τους έλειπαν για να προχωρήσουν απαιτούνταν από τον ΕΟΦ για να τους δώσει την άδεια! Αντίστοιχα ποσά χρειάστηκαν και οι εταιρείες παραγωγής εμβολίων, αλλά είτε απαλλάχθηκαν είτε δόθηκαν από τα κράτη. Στην έρευνα όμως του Παπανικολάου η κρατική παρέμβαση φαίνεται δεν έδειξε καμία προτεραιότητα...

 

Σε ότι αφορά την έρευνα και την επιλεκτική χρηματοδότησή της υπάρχουν σίγουρα πολλές περιπτώσεις που δεν γνωρίζουμε. Όπως και να' χει, πρόκειται για παρεμβάσεις που στην ουσία ευνοούν μία έρευνα έναντι μιας άλλης και μεσολαβούν χωρίς διαφανή κριτήρια σε αυτό που λέμε, ελεύθερη έρευνα.

 

*        *        *

 

Σε αυτό το σημείο ολοκληρώθηκε η εξέταση του ζητήματος της υποχρεωτικότητας του εμβολιασμού, αναφορικά με τους εγχώριους και διεθνείς κανόνες, καθώς και το Σύνταγμα. Πρόκειται για παρέμβαση στο άτομο που δεν μπορεί να σταθεί νομικά, ούτε όμως και η οποιαδήποτε διάκριση και περιορισμός όσων δεν εμβολιαστούν. Στη συνέχεια θα ασχοληθούμε με την  πολιτική διάσταση του ζητήματος, αναδεικνύοντας την εργαλειοποίηση της συνδημίας και του εμβολιασμού για λόγους πολιτικούς και άσχετους με την δημόσια υγεία.