Ο ΧΡΟΝΟΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΣΗΣ ΤΟὙ ΑΝΤΙΧΡΙΣΤΟΥ ( ΜΕΡΟΣ ΕΚΤΟ ) - Τα σημεία των καιρών ( Β )

β) Η εμφάνιση πολλών ψευδοπροφητών, ψευδοχρίστων και αντιχρίστων

 Το σημείο της εμφάνισης πολλών ψευδοπροφητών, ψευδοχρίστων και αντιχρίστων βασίζεται στα 24,5.11.24 του Ματθαίου και τα παράλληλά του. « Πολλοί γάρ ἐλεύσονται ἐπί τῷ ὀνόματί μου λέγοντες, Ἐγώ εἰμι ὁ Χριστός, καί πολλούς πλανήσουσιν… Καί πολλοί ψευδοπροφῆται ἐγερθήσονται καί πλανήσουσιν πολλούς… Ἐγερθήσονται γάρ ψευδόχριστοι καί ψευδοπροφῆται καί δώσουσι σημεῖα μεγάλα καί τέρατα, ὥστε πλανῆσαι, εἰ δυνατόν, καί τούς ἐκλεκτούς» ( Βλ. και Μθ. 24,25-26, « Ἰδού προείρηκα ὑμῖν. Ἐάν οὗν εἴπωσιν ὑμῖν. Ἰδού ἐν τῇ ἐρήμῳ ἐστίν, μή ἐξέλθητε. Ἰδού ἐν τοῖς ταμείοις, μή πιστεύσητε. Ὥσπερ γάρ ἡ ἀστραπή ἐξέρχεται ἀπό ἀνατολῶν καί φαίνεται ἕως δυσμῶν, οὕτως ἔσται ἡ παρουσία τοῦ υἱοῦ τοῦ ἀνθρώπου », Λκ. 21,8-9, « Βλέπετε μή πλανηθῆτε. Πολλοί γάρ ἐλεύσονται ἐπί τῷ ὀνόματί μου, λέγοντες ὅτι ἐγώ εἰμί καί ὁ καιρός ῎ηγγικεν. Μή οὖν πλανηθῆτε ὀπίσω αὐτῶν… », Λκ. 17,23, « καί ἐροῦσιν ὑμῖν. Ἰδοῦ ἐκεῖ ἤ ἰδοῦ ὧδε . Μή ἀπέλθητε μηδέ διώξητε », Μρ. 13,5-6, « Βλέπετε μή τις ὑμᾶς πλανήσῃ. Πολλοί ἐλεύσονται ἐπί τῷ ὀνόματί μου λέγοντες ὅτι ἐγώ εἰμι, καί πολλούς πλανήσουσιν » και Μρ. 13,21-22, « Καί τότε ἐάν τις ὑμῖν εἴπῃ ἴδε ὧδε ὁ Χριστός, ἴδε ἐκεῖ, μή πιστεύετε. Ἐγερθήσονται γάρ ψευδόχριστοι καί ψευδοπροφῆται καί δώσουσιν σημεῖα και τέρατα πρός τό ἀποπλανᾶν, εἰ δυνατόν, καί τούς ἐκλεκτούς » ) .

Υπάρχει, όμως, και μια σειρά αποστολικών χωρίων με παρόμοιες προφητείες, τα Β Πέτρου 2,1-4 ( Β΄ Πέτρου, 2,1, « Ἐν ἡμῖν ἔσονται ψευτοδιδάσκαλοι, οἵτινες παρεισάξουσιν αἱρέσεις ἀπωλείας καί τόν ἀγοράσαντα αὐτούς δεσπότην αρνούμενοι ἐπάγοντες ἑαυτοίς ταχινήν ἀπώλειαν, καί πολλοί ἐξακολουθήσουσιν αὐτῶν ταῖς ἀσελγείαις δι’ οὕς ἡ ὁδός τῆς ἀληθείας βλασφημηθήσεται καί ἐν πλεονεξίᾳ πλαστοῖς λόγοις ὑμᾶς ἐμπορεύσονται, οἷς τό κρίμα ἔκπαλαι οὐκ ἀργεῖ καί ἡ ἀπώλεια αὐτῶν οὐ νυστάζει » ) και 3,3 ( Β΄ Πέτρου, 3,3, « Τοῦτο πρῶτον γινώσκετε τέκνα, ὅτι ἐλεύσονται ἐπ᾿ ἐσχάτων τῶν ἡμερῶν ἐμπαῖκται κατά τάς ἰδίας ἐπιθυμίας αὐτῶν πορευόμενοι » ) το Α΄ Ιωάννου 2,18 ( Α΄ Ιωάννου, 2,18, « Καί νῦν ἀντίχριστοι πολλοί γεγόνασιν, ὅθεν γινώσκομεν ὅτι ἐσχάτη ὥρα ἐστίν ». Βλέπε και 4,1 ) και το Ιούδα 18 ( Ιούδα , 18, « Ἐπ᾿ ἐσχάτων τῶν χρόνων ἔσονται ἐμπαῖκται κατά τάς ἰδίας ἐπιθυμίας πορευόμενοι τῶν ἀσεβειῶν » ). Στην Διδαχή των δώδεκα Αποστόλων αναφέρεται ότι θα πληθυνθούν οι ψευδοπροφήτες καί οι φθορείς του λόγου ( Διδαχή των δώδεκα Αποστόλων, XVI, Β.Ε.Π.Ε.Σ. 2, σελ. 220, « Ἐν γάρ ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις πληθυνθήσονται οἱ ψευδοπροφῆται καί οἱ φθορεῖς ». Βλ. και Διατάγαί Αποστόλων, ΧΧΧΙΙ, Β.Ε.Π.Ε.Σ. 2, σελ. 127, « Ἐν γάρ ταῖς ἐσχάταις ἡμέραις πληθυνθήσονται οἱ ψευδοπροφῆται καί οἱ φθορεῖς τοῦ λόγου » ).Ας διασαφηνίσουμε, όμως, τους σχετικούς όρους.

Ψευδόχριστος ονομάζεται όποιος υποστηρίζει πως είναι ο Χριστός (Οι ψευδόχριστοι θα μπορούσαν να χωριστούν σε τρεις κατηγορίες. Τους ψευδόχριστους του Χριστιανισμού, τους ψευδόχριστους του Ιουδαϊσμού και τους ψευδόχριστους άλλων θρησκειών Για κάποιους ψευδόχριστους του Ιουδαϊκού κόσμου βλέπε Πρ. 5,36 κ.εξ. και 21,38. Για ψευδόχριστους του Χριστιανικού κόσμου βλ. Πρ. 20,29. Ψεύδόχριστοι εκτός του Χριστιανικού και Ιουδαϊκού κόσμου εμφανίστηκαν ειδικά τον προηγούμενο αιώνα ως αποτέλεσμα του θρησκευτικού συγκρητισμού, οπότε η ιδέα του Μεσσία Χριστού χρησιμοποιήθηκε και από ανθρώπους που ανήκαν π.χ. στον κόσμο των Ανατολικών Θρησκειών… ) Η έννοια του αντιχρίστου είναι ευρύτερη. Σ’ αυτήν έχουμε, ήδη, αναφερθεί σε προηγούμενη ενότητα. Η έννοια του ψευδοπροφήτη είναι ευρύτερη της έννοιας του ψευδόχριστου αλλά πιο περιορισμένη από την έννοια του αντιχρίστου. Οι ψευδοπροφήτες είναι πλανεμένοι θρησκευτικοί ηγέτες, ενώ αντίχριστοι ονομάζονται και πολιτικοί ηγέτες που πολεμούν τον Χριστιανισμό.Κατά τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο στους στίχους Μθ. 24,23-25 δηλώνεται και ο Αντίχριστος με τους συνεργάτες του. Και επισημαίνει πως ο Χριστός είπε πως οι Χριστιανοί δεν πρέπει καν να μεταβούν να τους ακούσουν γιατί θα υπάρχει μεγάλος κίνδυνος να πλανηθούν. Γράφει χαρακτηριστικά: « Καί ὅρα πῶς ἀσφαλίζεται. “ Μή ἐξέλθητε “, φησί, “ εἰς τήν ἔρημον, μή εἰσέλθητε εἰς τά ταμεῖα “. Οὐκ εἶπεν, “ Ἀπέλθετε καί μή πιστεύσητε” · ἀλλά, “ Μή ἐξέλθητε, μηδέ ἀπέλθητε “. Καί γάρ πολλή τότε ἡ ἀπάτη, διά τό καί σημεῖα γίνεσθαι ἀπάτης » ( Ιωάννου Χρυσοστόμου, Εις το κατά Ματθαίον, ΟΣΤ΄, B΄, P.G. 58, 697 ). Η πατερική θέση είναι πως και αυτό το σημείο της παρουσίας ψευδοχρίστων, ψευδοπροφητών και αντιχρίστων, έχει εν μέρει εκπληρωθεί και αναμένεται η πλήρης εκπλήρωσή του στο μέλλον, στο τέλος των καιρών.Ο Άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων επισημαίνει πως αυτό το σημείο έχει εκπληρωθεί μερικώς. Αναφέρει ως παραδείγματα τον Σίμωνα τον μάγο, τον αιρεσιάρχη Μένανδρο και μιλά και για άλλους άθεους αιρεσιάρχες. Προβλέπει, όμως, ότι θα εμφανιστούν και άλλοι ψευδόχριστοι και στην δική του εποχή και στα χρόνια που θα ακολουθήσουν ( Βλ. Κυρίλλου Ιεροσολύμων, Κατήχησις ΙΕ΄, Ε΄, P.G. 33, 876-877 και Ε.Π.Ε. 2, σελ. 128, « Βλέπετε μή τις ὑμᾶς πλανήση. Πολλοί γάρ ἐλεύσονται ἐπί τῷ ὀνόματί μου λέγοντες, ἐγώ εἰμί ὁ Χριστός, καί πολλούς πλανήσουσιν. Ταῦτα γέγονεν ἐκ μέρους. ἤδη γάρ τοῦτο εἴρηκε Σίμων ὁ μάγος καί Μένανδρος καί ἄλλοι τινές τῶν ἀθέων αἱρεσιαρχῶν. ἐροῦσι δέ ἐφ’ ἡμῶν ἤ καί μεθ’ ἡμᾶς ἕτεροι », καί Κατήχησις Δ΄, ΙΕ΄,P.G. 33, 472-473 και Β.Ε.Π.Ε.Σ. 39, σελ. 71, « Ἐπειδή πολλοί μέλλουσιν ἀντίχριστοι νῦν ἀπό γῆς ἔρχεσθαι. Ἤδη γάρ, καθώς ἐθεώρησας, ἤρξαντο πολλοί λέγειν, ὅτι “ ἐγώ εἰμι ὁ Χριστός “. Καί μέλλει λοιπόν ἔρχεσθαι τό βδέλυγμα τῆς ἐρημώσεως, ψευδῆ Χριστοῦ προσηγορίαν ἑαυτῷ προστιθείς ». Βλ. και Κυρίλλου Αλεξανδρείας, Εις το κατά Ματθαίον, P.G. 72, 441 ).

Στη Δύση ο Άγιος Μαρτίνος θεωρούσε πως η εμφάνιση ψευδοπροφητών και ψευδοχρίστων στην εποχή του ήταν σημάδι πως εγγίζει το τέλος του κόσμου ( Βλ. Σουλπικίου Σεβήρου, « Βίος Μαρτίνου », 24, 1-3, στο « Ήλιος σ’ έναν κόσμο που δύει », Αρχαίες μαρτυρίες για τον Άγιο Μαρτίνο, Ιωάννου μ. Αγιαννανίτου, Άγιον Όρος 1989, σελ. 116 ).

Το σημείο της εμφάνισης ψευδοπροφητών, ψευδοχρίστων και αντιχρίστων, όπως και τα άλλα επαναλαμβανόμενα « σημεία », αναμένεται πως θα αυξηθεί σε ένταση στους έσχατους χρόνους. Κατά τον Άγιο Θεοφύλακτο Βουλγαρίας η αύξηση του αριθμού των αντιχρίστων τότε, θα είναι ανάλογη της αύξησης του ψεύδους στην ανθρώπινη κοινωνία. Ο πλεονασμός του ψεύδους θα επιφέρει τους πολλούς αντιχρίστους (Βλ. Θεοφυλάκτου Βουλγαρίας, Εξήγησις εις την Α΄ Ιω, P.G. 126, 29 C, « Ἀλλ᾿ ὡς εἰδόσι τόν ῎εσχατον καιρόν, τήν τῶν Ἀντιχρίστων φοράν, τό πάντας εἶναι ψεύδους μεστούς. Διά τό πλεονάσαι οὖν τό ψεῦδος, διά τοῦτο λέγω, φησί, καί τούς Ἀντιχρίστους πολλούς γεγονέναι ». Σαν περιπτώσεις σύγχρονων ψευδοχρίστων αναφέρουμε, ενδεικτικά, τον Νοτιοκορεάτη Sun Myung Moon, τον Πορτορικάνο Jose Louis de Jesus Miranda, ο οποίος υποστηρίζει πως είναι ταυτόχρονα ο Χριστός και ο Αντίχριστος και σφραγίζει με τον αριθμό 666 τους οπαδούς του και τον Ρώσσο « Vissarion ». Βέβαια, υπάρχουν και άλλοι. Στις κατηγορίες ψευδοπροφητών και αντιχρίστων θα μπορούσαν να ενταχθούν πολλοί περισσότεροι ).

Στην ευρύτερη χριστιανική γραμματεία ο συγγραφέας του « Περί Συντελείας », αναφέρεται στον Σίμωνα τον Μάγο και σε άλλους που αυτοανακηρύχτηκαν Χριστοί. Επισημαίνει, πάντως, πως και στους έσχατους καιρούς θα εμφανιστούν ψευδόχριστοι άνδρες που θα ισχυρίζονται πως θα είναι ο Χριστός και θα πλανήσουν πολλούς. Καί πολλοί άνθρωποι θα πηγαίνουν από την Ανατολή στην Δύση και από τον Βορρά στο Νότο ρωτώντας πού είναι ο Χριστός. Μετά από όλα αυτά θα εμφανιστεί ο Αντίχριστος ( Βλ. Περί Συντελείας, VIII-IX, σελ. 279, « Βλέπετε μή πλανηθῆτε… Καί μετά τό ἀναληφθῆναι αὐτόν ἀνέστησάν τινες λέγοντες ὅτι ἐγώ εἰμί ὁ Χριστός, καθώς Σίμων ὁ μάγος καί οἱ λοιποί, ὧν οὐκ ἔστιν καιρός ῎αρτι τά ὀνόματα μνημονεῦσαι. Διό καί ἐν τῇ ἐσχάτη ἡμέρα τῆς συντελείας δεῖ πάλιν ἀναστῆναι ψευδοχρίστους ἄνδρας λέγοντας ὅτι ἐγώ εἰμι ὁ Χριστός, καί πολλούς πλανήσουσι καί πολλοί τῶν ἀνθρώπων δραμοῦσιν ἀπό Ἀνατολῶν ἕως δυσμῶν καί ἀπό Βορρᾶν ἕως θαλάσσης λέγοντες Ποῦ ὧδε ὁ Χριστός; Ποῦ ἐκεῖ ὁ Χριστός; ») .

Ολόκληρη τη Διατριβή θα τη βρείτε εδώ