Η Facebook εισέρχεται στο metaverse

 

Βασίλης Παζόπουλος

Πριν ένα μήνα αναφερθήκαμε στην έννοια του metaverse. Μια έννοια άγνωστη στο ελληνικό αλλά και παγκόσμιο κοινό, πέραν μιας εξειδικευμένης ομάδας στο χώρο των κρυπτονομισμάτων και του gaming, που όμως εξηγήσαμε τους λόγους για τους οποίους θα την ακούμε όλο και συχνότερα. Δεν είχαμε φανταστεί όμως πόσο γρήγορα θα γινόταν αυτό!

Αυτή την εβδομάδα η έννοια του metaverse κυριάρχησε στα πρωτοσέλιδα των διεθνών οικονομικών ΜΜΕ, καθώς αναφέρθηκε σε αυτή ο ίδιος ο διευθύνων σύμβουλος της Facebook, Mark Zuckerberg. Ο Zuckerberg χαρακτήρισε το metaverse ως την επόμενη εξέλιξη του Διαδικτύου. Ανακοίνωσε μάλιστα τα σχέδιά του, να μετατρέψει το Facebook από μια εταιρεία κοινωνικής δικτύωσης σε μια εταιρεία metaverse τα επόμενα χρόνια.

Εμφανίστηκε τόσο ένθερμος υποστηρικτής της ιδέας, που η λέξη «metaverse» αναφέρθηκε 20 φορές μέσα σε διάστημα μιας ώρας, στα αποτελέσματα τριμήνου της Facebook την Τετάρτη. Για την κύρια δραστηριότητα της εταιρίας του, τη διαφήμιση, που έφερε έσοδα άνω των 28 δισεκατομμυρίων δολαρίων για το τρίμηνο, υπήρξαν 28 αναφορές.

Τι επιφυλάσσει το μέλλον

Καταρχάς ας θυμηθούμε τι είναι το metaverse. Ο όρος περιλαμβάνει δύο συνθετικά: το ελληνικό μετά και το universe (σύμπαν). Στον διαδικτυακό κόσμο του metaverse, οι άνθρωποι παίζουν, διενεργούν οικονομικές συναλλαγές, κλείνουν επαγγελματικές συμφωνίες, συμμετέχουν σε επιχειρηματικές προσπάθειες και γενικά επικοινωνούν μεταξύ ψηφιακών κόσμων. Συχνά χρησιμοποιώντας συσκευές εικονικής πραγματικότητας που φοριούνται στο κεφάλι, δίνοντας τους τρισδιάστατη αίσθηση.

Δεν θα αργήσει να έρθει η στιγμή που η on-line αλληλεπίδραση μας στον ψηφιακό κόσμο θα είναι εντελώς διαφορετική και πιο ολοκληρωμένη. Ο Mark Zuckerberg το περιέγραψε ως ένα «άπειρο γραφείο». Ένα ενσωματωμένο διαδίκτυο όπου αντί να καταναλώνουμε περιεχόμενο, θα βρισκόμαστε μέσα σε αυτό. Στο μέλλον, αντί να επικοινωνούμε μέσω τηλεφώνου, θα έχουμε τη δυνατότητα να καθόμαστε ως ολόγραμμα σε ένα καναπέ, στον οποίο θα νιώθουμε δίπλα μας άλλους ανθρώπους, παρόλο που εκείνοι βρίσκονται σε διαφορετικά μέρη, εκατοντάδες μίλια μακριά.

Σκεφτείτε το σαν το e-mail που διασυνδέει άτομα από διαφορετικούς χώρους, από διαφορετικά λειτουργικά συστήματα. Μας φαίνεται κάτι αυτονόητο σήμερα, ωστόσο το πρώτο διάστημα λειτουργούσε μόνο μέσα σε εσωτερικά συστήματα. Στη συνέχεια προστέθηκε το σύμβολο «@» στις διευθύνσεις ηλεκτρονικού ταχυδρομείου καθιστώντας το τεχνολογικά εφικτό. Κυρίως όμως, όλοι συμφώνησαν συλλογικά να συνδέσουν τα κλειστά κυκλώματα τους με τα υπόλοιπα, προκειμένου να δημιουργήσουν ένα ανοικτό, διασυνδεδεμένο σύστημα.

Κάτι αντίστοιχο θα γίνει με το metaverse. Αντί να έχουμε ξεχωριστούς λογαριασμούς για την Google, τη Facebook, το Twitter, όλα θα διασυνδεθούν και θα συνεργάζονται μεταξύ τους, εκτινάσσοντας τις δυνατότητες της ψηφιακής οικονομίας. Θα μπορείς να μεταφέρεις από την μια εφαρμογή στην άλλη, όχι μόνο το avatar σου, αλλά και τα ψηφιακά σου αντικείμενα. Από το ένα παιχνίδι θα μεταφέρεις τα ρούχα και τον οπλισμό που έχεις κερδίσει, στο άλλο. Κάτι που σήμερα αποτελεί μια τεχνολογική πρόκληση.

Οι οικονομικές επιπτώσεις

Ωραία όλα αυτά, αλλά ποιος είναι ο ρόλος του Facebook; Η διαφήμιση θα συνεχίσει να παίζει πρωτεύοντα ρόλο, εξήγησε ο Mark Zuckerberg, αλλά η εταιρία θα επικεντρωθεί επίσης και στο εμπόριο στον ψηφιακό κόσμο. Άφησε να εννοηθεί ότι η Facebook θα λαμβάνει ένα μερίδιο από τα ψηφιακά αντικείμενα που θα πουλούν μεταξύ τους οι χρήστες. Το όραμα του περιλαμβάνει δισεκατομμύρια ενεργούς καταναλωτές, από τους οποίους θα λαμβάνει ένα ελάχιστο ποσοστό από το εισόδημα τους.

Για τη Facebook δεν αποτελεί καινούργια ιδέα. Δαπανά δισεκατομμύρια κάθε χρόνο για το metaverse, αν και δεν έχει αποκαλυφθεί πόσα ακριβώς. Αυτό που γνωρίζουμε είναι πως έχει επενδύσει 2 δισεκατομμύρια δολάρια για την απόκτηση της Oculus, μια εταιρία η οποία αναπτύσσει τα προϊόντα εικονικής πραγματικότητας. Ο Ζούκερμπεργκ παραδέχτηκε ότι οι σημερινές συσκευές χρειάζονταν βελτίωση για να μπορέσουν να τις χρησιμοποιούν οι άνθρωποι όλη μέρα.

Η νέα διασύνδεση μεταξύ παιχνιδιών, εφαρμογών και αναβαθμισμένων τεχνολογικά συσκευών, αλλάζει εντελώς τον τρόπο που σκεφτόμαστε την δημιουργίας πλούτου. Πολλοί που σήμερα βρίσκονται εκτός τραπεζικού συστήματος, θα βρεθούν με χρηματοοικονομικά εργαλεία που θα ζηλεύουν κάποιοι που ζουν σε αναπτυγμένες τραπεζικά χώρες. Από εκεί που βρίσκονταν σε μειονεκτική θέση, θα καλύψουν πολύ γρήγορα τη διαφορά. Όπως η κινητή τηλεφωνία σε πολλές αφρικανικές χώρες. Έφτασαν κατευθείαν εκεί, χωρίς να περάσουν από το στάδιο της ενσύρματης τηλεφωνίας. Όλος αυτός ο πληθυσμός θα συμβάλει στην οικονομική δραστηριότητα όχι μόνο σαν νέοι παραγωγοί, αλλά και ως νέοι καταναλωτές.

Πότε θα μεταφερθούμε στην νέα πραγματικότητα; Κανείς δεν γνωρίζει. Οι σκεπτικιστές θεωρούν πως πρόκειται για κάποια νεφελώδη καινοτομία που μπορεί να μην πραγματοποιηθεί ούτε την επόμενη δεκαετία. Εκεί που συγκλίνουν οι εκτιμήσεις των ειδικών, είναι στο σενάριο της γραμμικής εξέλιξης. Προβλέπουν ότι σταδιακά θα εισέρθουμε σε αυτή τη φάση, καθώς θα συνδέονται μεταξύ τους όλο και περισσότερες εφαρμογές.

Έχοντας μόνο ένα λογαριασμό για οτιδήποτε κάνουμε ψηφιακά, οπουδήποτε στον κόσμο, σε οποιαδήποτε εφαρμογή, διακινώντας παγκόσμια ψηφιακές αξίες, πόσο πιθανό είναι να χρησιμοποιούμε πολλά διαφορετικά εθνικά νομίσματα για τις συναλλαγές μας μέσα στο αναβαθμισμένο διαδίκτυο; Η λογική συνέχεια είναι πως θα υπάρχει ένα παγκόσμια αποδεκτό νόμισμα, που να ταιριάζει με τις ιδιαιτερότητες της ψηφιακής εποχής. Ποιο θα είναι αυτό άραγε; Όποιος έχει βρει τη σωστή απάντηση, θα είναι ο αυριανός κερδισμένος.

Τελικές σκέψεις

Δεν είναι τυχαίο ότι το Metaverse άρχισε να εισέρχεται στον δημόσιο λόγο το τελευταίο διάστημα. Η πανδημία άλλαξε τις κοινωνικές συνήθειες. Για λόγους ασφάλειας, μας ανάγκασε να περιορίσουμε την ουσιαστική ανθρώπινη επαφή. Όμως είναι κάτι που έχουμε πραγματικά ανάγκη. Κι όπου υπάρχει ζήτηση, κινητοποιείται η ανθρώπινη εφευρετικότητα. Αμέσως αναπτύσσονται δυνάμεις που στρέφονται προς την κάλυψη της.

Το ανθρώπινο είδος βρίσκεται μπροστά σε ένα κρίσιμο σταυροδρόμι που απαιτεί τη συγχώνευση της σοφίας που συσσώρευσε επί χιλιάδες χρόνια, με τις σύγχρονες ανάγκες, τις πρόσφατες γνώσεις και τεχνικές. Δεν θα είναι εύκολο. Σίγουρα θα υπάρξουν προκλήσεις και δυσκολίες. Όμως και μοναδικές ευκαιρίες για πλουτισμό, αλλά και μια εξαιρετική ευκαιρία για να κάνουμε τον κόσμο μας καλύτερο, πιο δίκαιο.

Ο Marshall McLuhan ως φιλόσοφος και καθηγητής των μέσων μαζικής ενημέρωσης, ξεχώριζε την ανθρώπινη ιστορία σε τέσσερις εποχές: την ακουστική εποχή (προφορικός λόγος), τη λογοτεχνική εποχή (γραπτός λόγος), την εποχή της εκτύπωσης (μετά τον Gutenberg) και την ηλεκτρονική εποχή. Στο πρώτο μεγάλο βιβλίο του, The Gutenberg Galaxy (1962), με διορατικότητα αποκάλυψε τον όρο «παγκόσμιο χωριό».

Προέβλεψε ότι η τεχνολογία θα φέρει κοντά τους ανθρώπους και θα επιτρέψει σε όλους την ίδια πρόσβαση στις πληροφορίες. Από ότι δείχνουν οι εξελίξεις, είμαστε ακόμα στην αρχή αυτής της εποχής.