Δεν υπάρχει κανένα συνταγματικό δικαίωμα που να εγγυάται ότι μπορείτε να ξοδεύετε τα χρήματά σας όπως θέλετε.

Αν το χρήμα είναι ομιλία, τότε τα CBDC θα πρέπει να είναι εργαλεία για την ελευθερία.

By Daniel Kuhn,

For CoinDesk,

Published on Nasdaq, 

30/03/2022

Δεν υπάρχει κανένα συνταγματικό δικαίωμα που να εγγυάται ότι μπορείτε να ξοδεύετε τα χρήματά σας όπως θέλετε. Αν και θα έπρεπε να υπάρχει - και υπάρχει προηγούμενο για να θεωρήσουμε ότι τα χρήματα συγγενεύουν με την ομιλία και ότι το να τα ξοδεύετε (εντός των ορίων του ισχύοντος νόμου) είναι μια μορφή έκφρασης.

Το συγκεκριμένο πρόβλημα έχει έρθει στο προσκήνιο καθώς η κυβέρνηση των ΗΠΑ μελετά ένα πιθανό ψηφιακό νόμισμα κεντρικής τράπεζας (CBDC). Ένα ψηφιακό δολάριο - όπως μερικές φορές αποκαλείται - είναι ουσιαστικά ένας τρόπος να δημιουργηθεί μια διαδικτυακή έκδοση των χαρτονομισμάτων και των κερμάτων.

Αυτό το άρθρο είναι απόσπασμα από το The Node, την καθημερινή συλλογή του CoinDesk με τις πιο σημαντικές ιστορίες στα νέα για το Blockchain και τa κρυπτονομίσματα. Μπορείτε να εγγραφείτε για να λαμβάνετε το πλήρες ενημερωτικό δελτίο εδώ.

Οι κεντρικοί τραπεζίτες, εφόσον υποστηρίζουν τα CBDCs (central bank digital currency / ψηφιακό νόμισμα κεντρικής τράπεζας), συχνά επισημαίνουν τον μεγαλύτερο έλεγχο που παρέχει ένα κρατικό νομισματικό μητρώο στη μικροοικονομική και μακροοικονομική πολιτική. Ένα ψηφιακό δολάριο θα μπορούσε να βοηθήσει στην αυτοματοποίηση της είσπραξης φόρων, στον εξορθολογισμό των πληρωμών των επιδομάτων κοινωνικής πρόνοιας και στην ενημέρωση των αποφάσεων σχετικά με τον καθορισμό των επιτοκίων.

Όπως όλα τα άλλα στην εποχή του διαδικτύου, τα CBDCs αφορούν τα Μεγάλα Δεδομένα (Big Data): Τα κρατικά νομισματικά μητρώα θα παρέχουν σχεδόν πλήρη εικόνα για το πώς ξοδεύονται τα χρήματα σε μια χώρα. Στην πραγματικότητα, ο Agustin Carstens, γενικός διευθυντής της «κεντρικής τράπεζας των κεντρικών τραπεζών», της Τράπεζας Διεθνών Διακανονισμών, δήλωσε:

«Δεν ξέρουμε ποιος χρησιμοποιεί ένα χαρτονόμισμα των 100 δολαρίων σήμερα και δεν ξέρουμε ποιος χρησιμοποιεί ένα χαρτονόμισμα των 1.000 πέσο σήμερα». Με τα CBDCs, αυτό θα ήταν εφικτό, όπως επεσήμανε.

Αυτό είναι αρκετά δυστοπικό για όποιον πιστεύει ότι θα έπρεπε να υπάρχει ένα μέτρο οικονομικής ιδιωτικότητας - η ίδια ιδιωτικότητα που παρέχεται σήμερα από τα φυσικά μετρητά. Επιπλέον, επειδή τα CBDCs είναι ως επί το πλείστον σε ερευνητικό στάδιο επί του παρόντος, προκαλούν μεγάλο σκεπτικισμό και θεωρίες συνωμοσίας.

Συγκεκριμένα, οι άνθρωποι ανησυχούν ότι τα «κυβερνητικά νομίσματα» θα μπορούσαν να γίνουν εργαλεία εξαναγκασμού ή λογοκρισίας.

«Θα πρέπει να ενθαρρύνονται οι άνθρωποι να τρώνε τις τροφές που αποφασίστηκε ότι είναι καλύτερες γι' αυτούς, όπως μια διατροφή με βάση τα φυτά ή τα έντομα; Τα CBDCs θα μπορούσαν να το κάνουν αυτό. Θα πρέπει οι άνθρωποι να περιορίζονται στο πόσο μπορούν να ξοδεύουν ανά εβδομάδα σε αγορές με υψηλό αποτύπωμα άνθρακα; Τα CBDCs θα μπορούσαν να βοηθήσουν και σε αυτό», έγραψε την περασμένη εβδομάδα ο N.S. Lyons, συγγραφέας του βιβλίου The Upheaval Substack, στο συντηρητικό ψηφιακό περιοδικό City Journal.

Δεν θα πρέπει να είναι αμφιλεγόμενο να λέμε ότι οι κυβερνήσεις θέλουν να έχουν εικόνα και εποπτεία των νομισματικών ροών. Θεσπίζουν πολιτικές που υποβαθμίζουν την ιδιωτική ζωή και θέτουν όρια γύρω από τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να δαπανηθούν τα χρήματα - συχνά στην υπηρεσία του ευγενούς στόχου της καταπολέμησης της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και του ξεπλύματος χρήματος.

Οι ανησυχίες του Lyons είναι σίγουρα τεχνικά εφικτές με τα CBDCs. Στην πραγματικότητα, ο Rohan Grey, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Willamette, δήλωσε ότι είναι ήδη μια καθιερωμένη τάση με ορισμένους τύπους ψηφιακού χρήματος που εκδίδονται από την κυβέρνηση. Στις ΗΠΑ, για παράδειγμα, τα προγράμματα επισιτιστικής πρόνοιας, όπως το Electronic Benefit Transfer (EBT), θέτουν φραγμούς γύρω από το τι μπορεί να αγοραστεί, καθώς και χρονικά όρια εντός των οποίων πρέπει να δαπανηθεί το επίδομα (με ημερομηνία λήξης).

«Θα μπορούσα βεβαίως να φανταστώ ένα CBDC να ενισχύει τις ατομικές επιλογές και την ευημερία κ.λπ., αλλά πιθανώς μόνο αν έχει σχεδιαστεί με αυτό το σκεπτικό. Παρομοίως, δεν είναι δύσκολο να φανταστώ ότι ένα CBDC μπορεί να γίνει αντικείμενο κατάχρησης σε ορισμένες δικαιοδοσίες», μου είπε μέσω Telegram ο Matt Homer, εκτελεστικό στέλεχος της Nyca Partners και πρώην εκτελεστικός αναπληρωτής επιθεωρητής στο Τμήμα Οικονομικών Υπηρεσιών της Πολιτείας της Νέας Υόρκης.

Ευρέως αποδεκτό

Το ζήτημα μεγεθύνεται εάν τα CBDCs γίνουν γενικώς αποδεκτά, ευρέως υιοθετημένα χρήματα. Αν και μερικές φορές παρουσιάζονται ως μια μορφή greenbacks  - που επιτρέπουν στην Alice να δώσει στον Bob ένα νόμισμα χωρίς μεσάζοντα, εξασφαλίζοντας την ιδιωτικότητα και την αυτονομία και των δύο μερών - ένα CBDC μπορεί να καταλήξει να μοιάζει περισσότερο με εταιρικά γραμμάτια. (Τα Greenbacks ήταν χάρτινο νόμισμα έκτακτης ανάγκης που εκδόθηκε από τις Ηνωμένες Πολιτείες κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου και ήταν τυπωμένο με πράσινο χρώμα στο πίσω μέρος.)

Οι κυβερνήσεις είναι νόμιμα μονοπώλια, και αν τις αφήσουμε να καθορίσουν τον τρόπο με τον οποίο ξοδεύεται το δημόσιο χρήμα - ποιες αγορές είναι "kosher", ποιος ή τι είναι εκτός ορίων - θα μετατρέψουν ουσιαστικά τις ΗΠΑ σε μια πόλη εταιρειών που εκτείνεται από ακτή σε ακτή.

Ωστόσο, υπάρχουν ισχυροί λόγοι που συνηγορούν στο ότι τα CBDCs θα πρέπει να συνοδεύονται από τις ίδιες καθιερωμένες εγγυήσεις μετρητών. Θα μπορούσαν να είναι λογικά ιδιωτικά και να διακινούνται μέσω μιας οικονομίας χωρίς διαμεσολάβηση - ενδεχομένως σε παράνομες αγορές, όπως τα μετρητά.

Η δαπάνη χρημάτων είναι ουσιαστικά μια μορφή διάδοσης της ομιλίας και μια μορφή συνένωσης. Αυτό είναι το μάθημα από την υπόθεση Citizens United v. Federal Election Commission. Ως εκ τούτου, οι υποστηρικτές των πολιτικών δικαιωμάτων θα πρέπει να αγωνιστούν για να ισχύουν τα ίδια δικαιώματα που εγγυάται η Πρώτη Τροπολογία και για τις κρατικές χρηματικές δομές.

«Αυτά είναι άγνωστα ύδατα της Πρώτης Τροποποίησης στα οποία πλέουμε», δήλωσε στο CoinDesk μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ο Benjamin Barr, δικηγόρος της Barr & Klein PLLC που ειδικεύεται στα δικαιώματα της ελευθερίας του λόγου. Δεν είναι απαραίτητα ένας εύκολος αγώνας, σημείωσε. Εδώ και δεκαετίες, οι υπέρμαχοι της προστασίας της ιδιωτικής ζωής έχουν αγωνιστεί για να μειώσουν ή να καταργήσουν τον νόμο περί τραπεζικού απορρήτου και άλλους νόμους κατά του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας - οι οποίοι νόμοι θεσπίζουν ευρείες εντολές για την παρακολούθηση ακόμη και καθημερινών πολιτών ονομαστικά για την πρόληψη του εγκλήματος, για λόγους προστασίας της ιδιωτικής ζωής και έχουν αποτύχει.

«Η κυβέρνηση θα έχει πάντα κάποιο καθορισμένο «κυβερνητικό συμφέρον» πίσω από ένα πρόγραμμα CBDC ρυθμιστικής εποπτείας, όπως την καταπολέμηση της φοροδιαφυγής, την διασφάλιση της αποτελεσματικότητας του Medicaid/Medicare (ιατροφαρμακευτική περίθαλψη για πολίτες με χαμηλό εισόδημα) με την εξασφάλιση της υγιεινής διατροφής, την καταπολέμηση του εγκλήματος, τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας... ο κατάλογος συνεχίζεται», δήλωσε ο Barr.

Έτσι, κάθε «πρόκληση ή περιορισμός» που τίθεται σε ένα CBDC θα πρέπει να ζυγίζει τα συμφέροντα ομιλίας αυτής της «συναλλαγής σε σύγκριση με τη σημασία του κρατικού συμφέροντος», πρόσθεσε.

Παρόλο που μπορεί να μην φτάσουμε ποτέ στο σημείο όπου τα CBDC θα γίνουν εργαλεία για την προώθηση ορισμένων συμπεριφορών ή την καταστολή βιομηχανιών ή συμφερόντων που υποτίθεται ότι αντιτίθενται στο δημόσιο συμφέρον.

«Είμαι επιφυλακτικός σχετικά με τη χρήση του CBDC ως μέσο ελέγχου των δαπανών, όχι μόνο επειδή πιστεύω ότι μπορεί να υπονομεύσει την ελκυστικότητά του και μπορεί ακόμη και να δημιουργήσει ακούσιες αντιδράσεις», έγραψε σε ηλεκτρονικό μήνυμα ο John Kiff, πρώην ανώτερος εμπειρογνώμονας του χρηματοπιστωτικού τομέα στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Πρόσθεσε ότι μια τέτοια περιορισμένη χρήση των CBDCs θα εμπόδιζε τη δυνατότητα ανταλλαγής, «και για μένα η δυνατότητα ανταλλαγής είναι ένα βασικό χαρακτηριστικό των CBDCs».

Μεγαλύτερη ελευθερία

Υπό κάποια έννοια, αν γίνουν σωστά, τα CBDCs θα αποτελέσουν ένα ακόμα μεγαλύτερο εργαλείο για την ελευθερία και μια ευλογία για τις πολιτικές ελευθερίες.

Σήμερα, οι ψηφιοποιημένες εκδοχές των μετρητών που έχετε συνηθίσει να χειρίζεστε δεν είναι στην πραγματικότητα δολάρια των ΗΠΑ, αλλά υποχρεώσεις ιδιωτικών εταιρειών που αντιστοιχούν στην αξία ενός δολαρίου - είναι σκευομορφικό! Οι τράπεζες, οι πάροχοι πιστώσεων και οι φορείς επεξεργασίας χρήματος παρακολουθούν τις υποχρεώσεις τους σε δολάρια σε κεντρικά λογιστικά βιβλία.

Ακόμα και οι πάροχοι πληρωμών "peer-to-peer", όπως η Cash App, είναι μεσάζοντες! Υπάρχουν όμως τρόποι να σχεδιάσουμε συστήματα που μειώνουν την κεντρικοποίηση. Τα Blockchains συνήθως κατανέμουν αυτόν τον συμβολικό ρόλο σε μια σειρά υπολογιστών - ένα ατελές σύστημα που παρέχει αυτονομία στον χρήστη για τα χρήματά του, αλλά όχι απαραίτητα και ιδιωτικότητα. Η Grey υποστήριξε πρόσφατα ένα νομοσχέδιο για το E-CASH, ένα κρατικά υποστηριζόμενο χρήμα χωρίς Βlockchain.

Όπως είπε ο Όμηρος, ένα CBDC θα λειτουργήσει όπως έχει φτιαχτεί. Το τι θα μπορούσατε να περιμένετε από ένα CBDC «εξαρτάται από τις επιλογές σχεδιασμού που γίνονται για ένα CBDC, τα χαρακτηριστικά λογοδοσίας και διακυβέρνησης που σχετίζονται με αυτό, καθώς και από τον βαθμό στον οποίο ο κώδικας/το σύστημα είναι διαφανές για το κοινό», είπε.

Όπως τα εμπόδια για την έναρξη λειτουργίας ενός CBDC είναι σε μεγάλο βαθμό πολιτικά και όχι τεχνολογικά, έτσι και ο αγώνας για να εξασφαλιστεί ότι οι πολίτες μπορούν να στέλνουν τα ψηφιακά τους δολάρια όπως επιθυμούν. Είναι απλώς θέμα δημόσιας βούλησης.

Οι απόψεις και οι γνώμες που εκφράζονται στο παρόν άρθρο αποτελούν τις απόψεις και τις γνώμες του συγγραφέα και δεν αντανακλούν απαραίτητα εκείνες της Nasdaq, Inc.

***

Το άρθρο σε PDF