Σημεία των καιρών: Η Ιερουσαλήμ και το Όρος του Ναού

 

Middle East Eye

Η ανακοίνωση στις 13 Αυγούστου ότι το Ισραήλ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα κατέληξαν σε μια συμφωνία που ανοίγει το δρόμο για επίσημες διπλωματικές σχέσεις μεταξύ των δύο κρατών, προκάλεσε πολλές επικριτικές αντιδράσεις - ιδιαίτερα από τους Παλαιστινίους, καθώς αυτοί είναι που πλήττονται περισσότερο από την περιφερειακή εξομάλυνση με το Ισραήλ.

Μια έκθεση της ισραηλινής ΜΚΟ Terrestrial Jerusalem προειδοποίησε ότι η διατύπωση της αρχικής κοινής δήλωσης του Προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου και του πρίγκιπα του Αμπού Ντάμπι Mohammed bin Zayed, υπονοεί αλλαγές στο καθεστώς των θρησκευτικών τοποθεσιών της κατεχόμενης Ανατολικής Ιερουσαλήμ, το οποίο καθεστώς είναι υπό την κηδεμονία της Ιορδανίας (των Αράβων δηλαδή) για σχεδόν έναν αιώνα.

Η δήλωση αναφέρει ότι "όλοι οι Μουσουλμάνοι που έρχονται εν ειρήνη μπορούν να επισκεφθούν και να προσευχηθούν στο Τζαμί Al-Aqsa (σ.ι. στο όρος του ναού), και οι άλλοι ιεροί χώροι της Ιερουσαλήμ πρέπει να παραμείνουν ανοιχτοί για ειρηνικούς προσκυνητές όλων των θρησκειών".

Το καθεστώς των Χριστιανικών και μουσουλμανικών ιερών τόπων στην Ιερουσαλήμ είναι εδώ και πολύ καιρό ένα ευαίσθητο θέμα – και κυρίως όσον αφορά το συγκρότημα του τζαμιού Al-Aqsa, επίσης γνωστό ως Haram al-Sharif (σ.ι. στο όρος του ναού όπου οι Εβραίοι θέλουν να κτίσουν τον τρίτο ναό).

Το διφορούμενο συντακτικό της δήλωσης επηρεάζει άμεσα την κηδεμονία των Χασεμιτών αλλά οι αρχές της Ιορδανίας ήταν επιφυλακτικές σχετικά με το να ορμήσουν σε διαμάχη.

"Αυτό είναι ένα πολύ ευαίσθητο θέμα", δήλωσε στο Middle East Eye ένας ανώτερος υπάλληλος της Ιορδανίας, υπεύθυνος για τις υποθέσεις της Ιερουσαλήμ, ο οποίος ζήτησε να μην ταυτοποιηθεί, προσθέτοντας ότι η χώρα έπρεπε να λάβει υπόψη τους "χιλιάδες Ιορδανούς που εργάζονται στα Εμιράτα" που μπορεί να επηρεαστούν εάν η Ιορδανία αντιδράσει έντονα ενάντια σε τυχόν αλλαγές στο status quo του όρους του ναού.

Το 2013, μια συμφωνία μεταξύ της Ιορδανίας και του Προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς, επισημοποίησε περαιτέρω τον ρόλο της Ιορδανίας στην Ιερουσαλήμ μέχρι την ίδρυση ενός παλαιστινιακού κράτους.

Η Ιορδανία εμένει στο συμφωνημένο status quo επί Οθωμανικής εποχής, το οποίο αναφέρει σαφώς ότι ενώ οι μη μουσουλμάνοι επιτρέπεται να εισέλθουν στο συγκρότημα του τζαμιού Al-Aqsa, δεν μπορούν να ασκούν λατρευτική δραστηριότητα ή να προσεύχονται στο Χαράμ αλ-Σαρίφ (στο όρος του ναού δηλαδή μόνο οι μωαμεθανοί επιτρέπεται να προσεύχονται και κανείς άλλος, ούτε καν οι Εβραίοι).

Αυτοί οι κανόνες έχουν από καιρό απορριφθεί από ορισμένους Ισραηλινούς, καθώς το Χαράμ αλ-Σαρίφ πιστεύεται ότι χτίστηκε εκεί που κάποτε υπήρχαν ο Πρώτος και ο Δεύτερος Εβραϊκός Ναός - με κάποιες ακροδεξιές ισραηλινές προσωπικότητες να υποστηρίζουν ανοιχτά την καταστροφή του τζαμιού Αλ-Άκσα, ώστε ο Τρίτος Ναός να χτιστεί στη θέση του.

Η αόριστη διατύπωση της δήλωσης Ισραήλ-Εμιράτων έχει ως εκ τούτου εγείρει φόβους ότι οι Μουσουλμάνοι ενδέχεται να δουν τα δικαιώματά τους να μειώνονται στο Χαράμ αλ-Σαρίφ - ιδιαιτέρως επειδή αναφέρθηκε μόνο στους Μουσουλμάνους που θρησκεύουν στο Τζαμί Al-Aqsa και όχι σε ολόκληρη την περιοχή που το περιβάλλει.

Την Τρίτη το απόγευμα, το Υπουργείο Εξωτερικών της Ιορδανίας επανέλαβε τη στάση του Αμμάν ότι "το ευλογημένο Τζαμί Al-Aqsa και το Χαράμ αλ-Σαρίφ των 35,5 στρεμμάτων, είναι ένα τζαμί αποκλειστικά για μουσουλμάνους, και μόνο αυτοί έχουν το δικαίωμα να προσεύχονται εκεί".

"Το διεθνές δίκαιο επιβεβαιώνει ότι δεν επιτρέπεται στις δυνάμεις κατοχής να αλλάξουν το status quo", πρόσθεσε το υπουργείο σε απάντηση ερωτήματος του MEE, χωρίς να αναφέρει τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. "Το Ισραήλ, η δύναμη κατοχής της κατεχόμενης Ανατολικής Ιερουσαλήμ, πρέπει να σέβεται τις υποχρεώσεις του, βάσει του διεθνούς και του διεθνούς ανθρωπιστικού δικαίου και να σέβεται το νομικό και ιστορικό status quo. Το Ισραήλ πρέπει επίσης να σέβεται την ιερότητα του τζαμιού, τα συναισθήματα των μουσουλμάνων και τον ρόλο της Ιορδανίας που φροντίζει τους ιερούς χώρους. "

Ο Ρίμπι Χαλλούμ, επικεφαλής της ιορδανικής επιτροπής της ένωσης συγγραφέων της Ιερουσαλήμ και πρώην μέλος του Οργανισμού Απελευθέρωσης της Παλαιστίνης στα Εμιράτα, δήλωσε ότι η πιθανότητα απώλειας της επιμέλειας του Αλ-Άκσα και άλλων ιερών τόπων της Ιερουσαλήμ θα ισοδυναμούσε με μια «νέα δήλωση Balfour».

"Πρόκειται για προδοσία κατά της ιστορίας, της θρησκείας και των αραβικών αξιών, καθώς και της ιορδανικής κηδεμονίας των Ιερών τόπων και μια άμεση εχθρική πράξη εναντίον του λαού της Παλαιστίνης και των ιερών τόπων", δήλωσε στο MEE.

"Όταν ο πρεσβευτής των Εμιράτων παρευρέθηκε στην ανακοίνωση του ειρηνευτικού σχεδίου Τραμπ για την Μέση Ανατολή και όταν τα Εμιράτα συμφώνησαν με τη δήλωση που περιελάμβανε το αμερικανικό όραμα, αυτό επιβεβαίωσε αυτόματα την υποστήριξη των Εμιρατών στο δικαίωμα των Εβραίων να προσεύχονται στο συγκρότημα του ιερού τζαμιού στην Ιερουσαλήμ", δήλωσε ο Παλαιστίνιος δημοσιογράφος Νταούντ Κουττάμπ στο ΜΕΕ.

Υπό την προϋπόθεση της ανωνυμίας, μια επίσημη πηγή της Ιορδανίας προειδοποίησε ότι τυχόν προσπάθειες που "επηρεάζουν την ιστορική κατάσταση του τζαμιού Al-Aqsa θα έχουν σοβαρές συνέπειες" - χωρίς να διευκρινίσει ποιες είναι αυτές οι συνέπειες. Επίσης σημείωσε πως όλα τα προηγούμενα περιστατικά που απείλησαν το status quo στο τζαμί Al-Aqsa στο όρος του ναού, οδήγησαν σε ευρείες αναταραχές.

Απομένει να δούμε αν η συμφωνία Ισραήλ-Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, προκαλέσει αλλαγές στην Ιερουσαλήμ.

Times of Israel

Ο ανώτερος σύμβουλος του Λευκού Οίκου Jared Kushner προέβλεψε την Τρίτη ότι όλες οι άλλες αραβικές χώρες θα ακολουθήσουν σταδιακά τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα στην ομαλοποίηση των δεσμών με το Ισραήλ, προκαλώντας τη «φωνασκούσα μειονότητα» που αντιτίθεται στην κίνηση, να απομονωθεί ολοένα και περισσότερο στην περιοχή.

Ερωτηθείς σε συνέντευξή του στο πρακτορείο ειδήσεων WAM των Εμιράτων αν πιστεύει ότι και τα 22 αραβικά κράτη θα μπορούσαν τελικά να αναγνωρίσουν το Ισραήλ, ο γαμπρός του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, απάντησε: «100 τοις εκατό».

Το Ομάν, το Μπαχρέιν, το Μαρόκο και η Σαουδική Αραβία είναι μεταξύ των χωρών που το Ισραήλ και οι ΗΠΑ ελπίζουν να ακολουθήσουν τα Εμιράτα και να δημιουργήσουν διπλωματικούς δεσμούς με το εβραϊκό κράτος.

Ο Κούσνερ ανέφερε επίσης ότι το ζήτημα της ισραηλινής προσάρτησης τμημάτων της Δυτικής Όχθης θα τεθεί ξανά «στο μέλλον» αλλά «όχι στο εγγύς μέλλον», χωρίς να αναφερθεί σε ένα συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα.

Το Ισραήλ ανέστειλε τα σχέδια προσάρτησης της Δυτικής Όχθης με αντάλλαγμα την ομαλοποίηση των σχέσεων με τα Εμιράτα.

Το Ισραήλ και τα ΗΑΕ ανακοίνωσαν στις 13 Αυγούστου ότι συνάπτουν πλήρεις διπλωματικές σχέσεις. Τα ΗΑΕ είναι μόνο η τρίτη αραβική χώρα που συμφωνεί στις επίσημες σχέσεις με το Ισραήλ, μετά την Αίγυπτο και την Ιορδανία. Ισραηλινοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι έχουν εκφράσει την ελπίδα ότι άλλες αραβικές χώρες του Κόλπου θα ακολουθήσουν σύντομα, για να συνάψουν σχέσεις με το Ισραήλ που θα βασίζονται σε αμοιβαία εμπορικά συμφέροντα και συμφέροντα ασφάλειας, και στην κοινή τους εχθρότητα προς το Ιράν.

Times of Israel

Νετανιάχου: Το Κοσσυφοπέδιο θα είναι το πρώτο μουσουλμανικό έθνος που θα ανοίξει πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ.

Ο Τραμπ τηλεφώνησε στον Νετανιάχου κατά τη σύνοδο κορυφής του Λευκού Οίκου μεταξύ των ηγετών της Σερβίας και του Κοσσυφοπεδίου, όπου ανακοινώθηκε ότι το Βελιγράδι θα μετακινήσει την πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ και η Πρίστινα θα αναγνωρίσει το Ισραήλ .

Ο Πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου δήλωσε την Παρασκευή ότι όχι μόνο το Κοσσυφοπέδιο θα αναγνωρίσει το Ισραήλ, αλλά θα ανοίξει πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ, καθιστώντας το ως το πρώτο μουσουλμανικό έθνος που το πράττει . 

Νωρίτερα την Παρασκευή, η Σερβία ανακοίνωσε ότι θα μεταφέρει την πρεσβεία της στην Ιερουσαλήμ. Οι κινήσεις έγιναν στο πλαίσιο συζητήσεων με μεσολάβηση των ΗΠΑ για την εξομάλυνση των οικονομικών δεσμών μεταξύ Βελιγραδίου και Πρίστινας. 

Μετά από δύο ημέρες συναντήσεων με αξιωματούχους της διοίκησης Τραμπ, ο Πρόεδρος της Σερβίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς και ο Πρωθυπουργός του Κοσσυφοπεδίου Αβντλάχ Χότι συμφώνησαν να συνεργαστούν σε μια σειρά από οικονομικά μέτωπα για να προσελκύσουν επενδύσεις και να δημιουργήσουν θέσεις εργασίας. Η ανακοίνωση του Λευκού Οίκου παρείχε στον Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ μια διπλωματική νίκη πριν από τις προεδρικές εκλογές του Νοεμβρίου και ενισχύει την ώθηση της κυβέρνησής του να βελτιώσει τη διεθνή θέση του Ισραήλ. 

Σύμφωνα με τη δήλωση, ο Χότι ανακοίνωσε επίσης ότι θα ανοίξει πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ. 

«Το Κοσσυφοπέδιο θα είναι το πρώτο μουσουλμανικό έθνος που θα ανοίξει πρεσβεία στην Ιερουσαλήμ. Όπως είπα τις τελευταίες ημέρες ο κύκλος της ειρήνης επεκτείνεται και αναμένεται να ενταχθούν περισσότερα έθνη », δήλωσε ο Νετανιάχου. 

Ο Τραμπ έγραψε αργότερα «Μια άλλη μεγάλη μέρα για ειρήνη με τη Μέση Ανατολή - το Μουσουλμανικό Κοσσυφοπέδιο και το Ισραήλ έχουν συμφωνήσει να εξομαλύνουν τους δεσμούς τους και να καθιερώσουν διπλωματικές σχέσεις. Μπράβο! Θα ακολουθήσουν σύντομα περισσότερα ισλαμικά και αραβικά έθνη! " 

Συνολικά, τέσσερις χώρες αναγνωρίζουν τώρα την αμφισβητούμενη Ιερουσαλήμ ως πρωτεύουσα του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Γουατεμάλας. Οι Παλαιστίνιοι ισχυρίζονται ότι η Ανατολική Ιερουσαλήμ, που καταλήφθηκε από το Ισραήλ στον μεσανατολικό πόλεμο του 1967, είναι η επίδοξή τους πρωτεύουσα. 

Μετά την ανακοίνωση, ο Νετανιάχου ευχαρίστησε τον Τραμπ για τον ρόλο του στη συνέχιση της περαιτέρω ενίσχυσης της διπλωματικής θέσης του Ισραήλ.

Βλ. επίσης: Σημεία των καιρών: Η άνοδος της φυλής του Δαν και εδώ